«Спортпен айналысу үшін ерік күші қажет»

Сіз спортзалға жазылдыңыз, бір ай өткен соң жаттығуларға қатынаспауды бастадыңыз, екі ай өткенде әрмен қарай айналысуды тоқтаттыңыз. Таныс жағдай ғой? Жақындарың мен достарыңыз сізге: «Сенде ерік күші жетіспейді»,- дейді.

Мүмкін дейік. Бірақ психологтар спорттағы осы

қарамақайшылықтардан басқа себептер көреді.

Ресейліктердің басым көпшілігі спортпен айналысады. «ВЦИОМ Спутниктің» жүргізген бүкілресейлік сауалнамасының анықтауы барысында денсаулығы жарамды ерлер мен әйелдердің арасында спортпен айналысатындардың саны (2015) соңғы екі жылда 61%дан 76% ға жеткен. Ал, 18-24 жастағылардың арасында 97%. Әр күз сайын біздер денемізді жинақыландырып, сергек жүруге дағдыланамыз деген сеніммен, салауатты өмір салтын ұстанамыз деген оймен спорт алаңдарына, фитнес -клубтарға қайта келеміз. Біз көңіл қойсақ, барлығы да қолымыздан келетіндігіне сенімдіміз.

Өкінішуе орай, көбіміздің игі о-ниетіміз қазан айына жетпей-ақ сарқыла бастайды. Тіпті, спортпен айналысудың аса қажет екендігін сезіне тұрып, өзімізді спортпен айналысуға мәжбүрлеуге шамамыз келмегені ме, сонда? Бұның себебін М.В.Ломоносов атындағы Мәскеу университеті психология факультетінің аға ғылыми қызметкері, IntuEat интуитивті тамақтану орталығының психотерапевті Ангелина Чекалина:- «Уәждеменің (мотивация) жетіспеуінен ,- деп түсіндіреді. – Егер сізге айналадағыларға сіздің тұлғаңыздың ұнауы, немесе салмақ тастауыңыз мәндірек болса, сіз спортпен сыртқы түріңізді өзгерту үшін ғана айналысқан болсаңыз қызығушылығыңыз біртіндеп азайып кетеді. Ал енді мақсатыңыз денсаулықты жақсарту, көңілкүйіңіздің көтеріңкі жүруіне бағытталса, онда сспортпен айналысуды жалғастыру жеңілге түсседі.

Мәселе біздің психикамыз үшін айналысатын ісіміздің пайдалы екендігін түсініп қана қою жеткіліксіз екендігінде. Өзіңіз таңдап

алған дене тәрбиесімен, ол жүгіру, айкидо немесе, жаттығу залындағы тренажерлар болсын олардан сіздің өзіңізге ұнайтын бір ерекшелік табуыңыз керек,- дейді эксперт,-ола болмаған жағдайда

жанға рахаттану сезімін оятатын нейромедиатор болып табылатын дофамин бөлініп шықпай қалады. Бұлай болуы спортпен айналысу қызықтырып тұрса да, оның қажеттілігі онша болмағандағыдай, біздің спортпен ұзақ уақыт айналысуымызға тежеу салады».

ЕҢ БАСТЫСЫ- СПОРТТЫҢ ДЕНЕГЕ ДЕ ПСИХОЛОГИЯҒА ДА ҚАНАҒАТТАНУ СЕЗІМІН БЕРЕ АЛАТЫН ЖӘНЕ ДЕНСАУЛЫҚҚА ЗИЯН КЕЛТІРМЕЙТІН ТҮРІН ТАҢДАП АЛУ

Ал қажет ету мен алға қойған мақсат сай келмеген жағдайда жанға рахат сезімін силай алатын виброплатформа мен топ болып айналысатын су аэробикасының да кестелері ұмыт қала береді…

Бұндай тұзаққа түсіп қалмаудың амалы қандай? Ең бастысы өзіңнің ішкі дауысыңа сүйене отырып, өзіңе түсетін спорт ауыртпалығын есептеп, жаныңа да тәніңе де рахаттану сезімін бере алатын, денсаулығыңа зиян келтірмейтін спорт түрін таңдап алу. Бір сөзбен айтатын болсақ үәждемеміз нақтырақ болуы керек, «менің салмақ тастауым керек» дегеннен гөрі «менің көбірек қыймылдауым керек, маған билеу, велосипед педалін айналдыру ұнайды» деге н үәждеменің көмегі үлкен болмақ.

Егер сізге жүректі жетілдіру жаттығуларын жасауға кеңес берілсе, оларды жасауға көңіліңіз соқпайтын болса, Еркіңізбен күш жұмсауды өзіңізге жасалынатын зорлыққа айналдырудың қажеті бар ма ? – деп сұрайды А.Чекалина.- Жүрек еттерін жетілдіріп, жеңіл тыныстауды қалпына келтіру үшін спорттық жүріс, немесе, жүзумен айналысу жеткілікті болып шығады емес пе?».

Аязда көлігіңіз оталмай қалса…

Көлігіңізді арнайы тұраққа кіргізіп қоюды ұмытып кеттіңіз делік. Таңертең жұмысқа барарда машинаңыз оталмайды. Не істеу керек?

Айқаракөз ұсынатын бірнеше кеңесті орындап көріңіз, көмегі тиіп қалар.

Көлігіңіз оталмай қалса:
–  аккумуляторды қыздырып көріңіз: алыс жарықты қосып-өшіру, музыка тыңдау, яғни, аккумуляторға күш түсіру;
– көлікті тұтандыру кезінде бірнеше секунд күте тұрыңыз, бұл уақытта бензонасосқа бензин тартылады;
– ажырату педалін басыңыз;
– көлікті оталдырып көріңіз;
– стартерді, ең ұзақ дегенде, он секундқа қосыңыз. Әйтпесе, жанып кетуі мүмкін;
– егер көлік қозғалтқышы бәрібір іске қосылмаса, газ педалін басып, 1-4 пункттерді қайталап көріңіз.

kak-zavesti-mashinu-zimoy

Егер стартер айналмаса:
– басқа көліктен «тұтандырып» көріңіз;
– итеріп оталдыруға тырысыңыз;
– аккумуляторды зарядтаңыз немесе тіпті ауыстырыңыз.

zamok

Машинаның есігі аяздан ашылмай қалса:
әлсіздеу аязда алақаныңызды құлыпқа жақындатып, деміңізбен жылытыңыз;
– көлік кілтін оттыққа (зажигалка) қыздырып, құлыпқа салып, ақырындап айналдырыңыз;
орташа аязда үйге кіріңіз де, су қайнатып, құлыпқа қайнаған ыстық су шашыңыз;
өте күшті аязда еріткіш-брелок немесе арнайы аэрозоль қолданыңыз;
– шприц арқылы құлыпқа медициналық спирт құйыңыз.

Уайымдамаңыз, бәрі жақсы болады! 🙂

Дүкен аралауда алданып жүрген жоқсыз ба?

Дүкен аралауда алданып жүрген жоқсыз ба?

Үлкен дүкен, супермаркет, гипермаркетке бара қалсаңыз, керек-жарақпен қоса, аса қажетті емес дүниелерді ала келесіз бе? Нәтижесінде босаған әмиян не сапасы күмән тудыратын азық түлікке тап боласыз.

«Сонша ақшаға не алдым?» деген сұрақ туындап, кассир ұсынған чекті мұқият қарап шықпас үшін дүкен аралауды қалай үнемді етуге болады? Біз ұсынар бірнеше ережені есте сақтай жүріңіз.

1. Үлкен дүкен желілерінде тауарларды өзіндік орналастыру тәртібі бар. Мұның бәрі сатып алушы көбірек ақша қалдырып кетуге бағытталғанын білесіз бе? Ең қажетті тауарлар, міндетті түрде дүкеннің ортасында не соңында тұрады. Бұл сіздің қажетті тауарды іздеп, дүкенді толық айналып шығуыңызға бағытталған. Ал, жол-жөнекей көзге түскен аса қажет емес тауарлардың арбаңызда жататыны белгілі.

Дүкен аралауда алданып жүрген жоқсыз ба?
2. Кассада кезекте тұрсаңыз, сырты көздің жауын алатын әдемі қораптармен қапталған майда-шүйдеге көзіңіз түседі. Әдетте мұндай тауарлар арбаңызға қалай сүңгіп кеткенін өзіңіз де байқамай қаласыз.
3. Дүкенге жаңа түскен тауарлар, ереже бойынша, сөренің арт жағында жатады. Ал қол жететін, алдыңға қатарда сақтау мерзімі аяқталуға жақын қалған тауарлар тұрады. Әрине ешкім де майда жазулы мәтіндерді мұқият оқып тұрмайды. Сондықтан тауар аларда сақтау мерзіміне көз қырын сала жүріңіз.
Дүкен аралауда алданып жүрген жоқсыз ба?
4. Үлкен дүкен желілерінде баға көрсеткіші уақтылы жаңартылмай қалған не адасып кеткен жағдайлар жиі болады. Алған затыңыздың бағасы кассаға барғанда сіз ойламаған бағадан жоғары боп шығуы да сол себепті болады. Мұндай жағдай орын алмас үшін штрих-код сәйкестігін тексеріңіз не арнайы қондырылған сканерлер арқылы тексеріп алуыңызға болады.
Дүкен аралауда алданып жүрген жоқсыз ба?
5. Көлемді тауар аларда мына бір қулыққа назар аударыңыз: дүкенге сүйрете кірген арбаңыз не себет толғанша, «алынатын зат қалып кетпеді ма екен» деген оймен дүкенді бірнеше рет айналасыз. Ол кезде көз тоймай, бірнеше артық заттарды алып шығуыңыз бек мүмкін. Аса қажетті тауарларға қосымш шығын жұмсамас үшін көлемі кішкентай арба не себетті таңдаңыз.
Дүкен аралауда алданып жүрген жоқсыз ба?
6. Көптеген дүкендердің ішіде дайын тағамдарды сататын не сол жерде пісіріп сататын бөлімдер бар. Олардың иісі мұрныңызды жарып, айналып өте алмай қаласыз. Сондықтан дүкенге аш баруға болмайды. Гипермаркетке келген аш адам мен тоқ адамның арасы мыңдаған теңгелермен өлшенеді.
7. Тағы бір «психологиялық» айла – 9 санымен аяқталатын баға көрсеткіштері. Мысалы, 149 теңгеден сатылатын мандарин 150 теңге тұратын мандариннен әлдеқайда арзан көрінеді. Демек, ұтымды, сатып алу керек! Адам психикасы солай және дүкен менеджерлері оны тиімді пайдалануда.
8. Бәріміз де жеңілдіктермен сатылып жатқан тауарларды алуға құмармыз. Бұл шынында да өте тиімді. Алайда, акция – алдамшы бағалар арқылы тұрып қалған, сұранысқа ие емес тауарларға сатып алушыларды тарту жолы екенін ұмытпаңыз.
Дүкен аралауда алданып жүрген жоқсыз ба?

Егер артық ақшаңыз шығындалмасын десеңіз, осы ережелерге назар аударыңыз және дүкенге аттанар алдын қажет заттардың тізімін құрып алыңыз. Алынатын заттың бағасын шамамен мөлшерлеп, соған сай ақшаны алып барыңыз, артығын үйде қалдырыңыз. Тағы бір мәселе, ақшаны банк карточкасы арқылы есеп айырысқаннан гөрі қолма-қол төлем жасаған сатып алушыға әлдеқайда тиімді. Көзіңізге көрінбей тұрған ақшаны шамадан тыс көп жұмсап жіберу ықтималдығы бар. 

Суреттер: Интернеттен алынды.

Созылған, жыртылған теріні емдеу тәсілі

Дүниеге ұрпақ әкелу – әйел өміріндегі ең сәулелі құбылыс. Алайда, көп келіншектердің екіқабат кезінде ішінің, төсінің терісі созылып, тіпті кейбірінде жыртылады. Терінің созылуына қарсы көптеген әдістер мен кремдер ойлап табылды. Сіз де үй жағдайында теріңіздің созылғанына қарсы қоспаларды жасай аласыз.

Созылған, жыртылған теріні емдеу тәсілі

Бұл крем бірнеше проблемаларыңызды шешеді:

  • Теріңіздің созылғанын (жыртылғанын) азайтады;
  • Сол жердің түсін білдіртпейді;
  • Жыртылған, созылған терідегі шұңқырларды азайтады;
  • Тері қабатының шымырлығын арттырады;
  • Емізулі кезде қолдана беруге болады;
  • Теріні қажетті дәрумендермен қамтамасыз етеді.

Керек заттар: бір түтік балалар кремі (немесе басқа кез келген крем), мумие.

Мумиенің таблетка түріндегісін емес, табиғи түріндегісін қолданыңыз. Дәріханалардан табасыз.

Созылған, жыртылған теріні емдеу тәсіліСозылған, жыртылған теріні емдеу тәсіліСозылған, жыртылған теріні емдеу тәсіліСозылған, жыртылған теріні емдеу тәсіліСозылған, жыртылған теріні емдеу тәсіліСозылған, жыртылған теріні емдеу тәсіліСозылған, жыртылған теріні емдеу тәсілі

  1. 2-4 грамм мумиені 1 шәй қасық қайнаған суда ерітеміз. Қоспасыз мумие тез ериді.
  2. Крем мен еріген мумиені араластырамыз.
  3. Дайын болған қоспаны таусылған креміңіздің ыдысына, соған құйып қойыңыз қойыңыз.
Дайын болған қоспаны күніне бір рет теріңіздің созылған жеріне жағып, сіңіп кеткенше ысқылаңыз. Ұйықтар алдында жағуға болмайды. Егер әсері тезірек байқалсын десеңіз, күніне бірнеше рет қайталап жағыңыз.
Суреттер: mumio.ru

Қазіргі көзмоншақтар қолдан жасалған

Әсілі бала қолды-аяққа тұрмай шырылдап жылағанда «тіл тиді ме екен…» деп жатамыз. Кішкентай баланың өңіріне «көз өтпесін» деп көзмоншақ қадап қоятынымыз бар. Жалпы, тіл-көз деген не? Көзмоншақ қайдан шыққан? Айдар мен тұлым деген не? Кекіл жайлы не білеміз?

Қазіргі көзмоншақтар қолдан жасалған 

Көзмоншақ тіл-көзден сақтайды

Қазақ халқы – ежелден ерекше балажан халық. «Балалы үй – базар, баласыз үй – қу мазар» деп, дүниесі түгел, қызығы мол базар секілді, балалы үйдің шаттық қуанышы да, байлығы да бала екенін меңзейді. «Артымда тұяғым қалсын, шырағым сөнбесін, түтінім түтеп, әулетім жалғассын» деп армандайды. Қазақтағы өте ауыр сөз – «қубас» атану. Сондықтан төрт құбыласын түгендейтін ұрпақтың өмірге келуін құдайдан құлшынып тілеген. Баласы қанша болса да көп көрмеген. «Бір қозы туса, бір түп жусан артық шығады» деп әр бала өз несібесімен келетінін айтады. Шындығында да солай, Жаратқан иеміз ешкімді үлессіз қалдырмайды. Ырымшыл халқымыз тіпті балаларының санын бадырайтып айтпаған. Біреу сұрай қалса, «4-5 жаман қара бар ғой» деп сырғыта салған. Сұраған кісі де ары қарай қазбаламайды екен. Ұрпағының көбеюіне, өсіп-өніп жетілуіне зор мән бергендіктен болар, балаға қатысты ырым-тыйым, дәстүрлер де жетерлік. Кейбіреулерін ғана атап айтсақ, кішкентай балаға тіл-көз тимесін, сұқ өтпесін, назар түспесін деп олардың баскиіміне үкі, жыланның қураған басын, көзмоншақ қадап, тұмар тағып қоятын болған. Көпшілік бар жерге апарғанда маңдайына күйе жағады. Балаға үкі тағу бүгінде жоқ деуге болады. Ал көзмоншақты қадап жүргендерді жиі кездестіреміз. Алайда қазіргі көзмоншақтардың бәрі қолдан жасалған. Дегенмен ақ ниет, ізгі тілекпен қолданса, оның да септігі бар. Ал шынайы көзмоншақ деген кез келген жерде жататын, оңай табылатын зат емес. Оны дария мен өзен-көлдердің жаға-жиегінен іздейді. Толқын ұрып шайып, жып-жылтыр болған кішкентай домалақ қарасұр немесе қара тастың бірнеше жерінде ақ дақтары болады. Мұндай тас адам көзінің ағы мен қарасының нышанындай болғандықтан былайғы тастардан өзгешеленіп, тылсымдау көрінеді екен. Сол ерекше тасты зергерлер шеберлікпен әдемілеп теседі де, ұл балалардың баскиіміне немесе киімінің өңіріне қадап қояды. Ал қыздардың көзмоншағын көбінесе күміске бекітіп, бұралмалы бау жасап сәндейтін болған.

Қазіргі көзмоншақтар қолдан жасалған

Жас балаларға қатысты «көз тию», «тіл тию», «сұқ өту», «аш кіру» деген сөздер негізсіз шықпаған. Әр адамның бойында әртүрлі деңгейде биоөріс, көзінде от болады. Қазіргі тілмен айтсақ, энергия, аура бар. Адамдар сәбиге ешқандай жамандық ойламаса да, көзіндегі назар күші балаға беріліп, кішкентай бала  оны көтере алмай, ауырып қалады. Қызуы көтеріледі, іші өтеді, құсады, жылап жүдей береді дегендей, балаға ауырлық түседі. Тәжірибелі әжелер мұндайда не болғанын бірден түсініп, баланы таза сумен ұшықтайды, тұзбен аштайды, адыраспан мен арша түтіндетіп аластайды. Қазір осындай ем-домды халық емшілері қайта жаңғыртып қолданып жүр. Бір таңғаларлығы, осындай ырымдардан кейін бала бірден жеңілденеді, Әжелеріміз немерелерінің маңдайына күйені де білгендіктен жаққан. Өйткені адамның көзі бірден балаға емес, маңдайындағы күйеге түседі де, көз өту қаупі әлсірейді. Үлкен аталар мен әжелер сәбиге өте еміреніп қарауға тыйым салған. Өздері немерелерін қанша елжіреп жақсы көрсе де, «ой, жаман, сұрың бар болсын…» деп еркелетіп жатады. Алты алаштың ардақтысы болған менің қайын атамның көзінің отты әрі жанарының тым өткір болғанын жұрт біледі, аңыз етіп айтады. Атам марқұм ешқашан балаларды сүймейтін, көзіне тура қарамайтын. Өте бір еркелеткенде «жақсы бала екен ғой өзі, адам бол» деп арқасынан қағып не басынан сипайтын. Тіпті өзінің жалғыз немересі Ержанды сүйген емес, тек маңдайынан иіскеп, бауырына қысып қана қоятын. Бұл атаның жас балаларды ұнатпағандығынан немесе қаталдығынан емес, «ауыртып алармын, зияным тимесін» деген аталық парасаты екен. Әлі күнге дейін ел ішінде үлкен кісілердің балалардың қолынан сүйіп, маңдайын иіскеп өз көңіл-ниетін білдіру сақталған. Осы күні кішкентай балаларын көтеріп базар аралап жүрген жас келіндерді көргенде жүрегім сыздап кетеді. Олар тым болмаса сақтану шарасын, ырымын жасамай, бейқам жүреді. Әсіресе Алматының «барахолкасы» мен көк базарында кім жоқ дейсіз?! Ондай жерлерде алуан ниетті, сан түрлі мінез-құлықты, неше түрлі биоөрісті пенделер бар емес пе?! Адамдар көп жиналған жерге баламен барғанда немесе базар аралағанда балаңыз ешқашан баскиімсіз жүрмегені дұрыс. Содан кейін жоғарыдағыдай орындарға барып келген соң, шаршады деп ұйықтата салмай, міндетті түрде суға түсіріп, жуындырып алған жөн. Әртүрлі себептермен шомылдыру мүмкіндігі болмаса, тым құрығанда беті-қолын жуыңыз. «Таза болсаң судай бол, бәрін жуып кетірген» деп халқымыз тегін айтпаған. Тіршіліктің төрт негізінің (ауа, су, от, топырақ) бірі саналатын судың қасиетін тәптіштеп айтпасақ та түсінікті…

 Зейнеп АХМЕТОВА

Суреттер: Интернеттен алынды

Жігіттердің қызбен танысқанда алғаш назар аударатын 10 пункті

Көшеде кетіп бара жатып, такси ішінде, қоғамдық көліктер ішінде, мерекелік жиындарда, ресторанда жігіт пен қыз кездейсоқ танысып жатады. Алғаш таныстықта жігіттің бар назарын өзіңізге аударғыңыз келе ме? Ендеше біз жүргізген сауалнама қорытындысына назар аударыңыз.

Сонымен жігіттер қызбен танысқанда алғаш назар аударатын 10 пункт:

1. Сыртқы келбет

Әрине жігіттер бірінші қыздың сыртқы келбетіне назар аударады. Оның ішінде:

  • Түрі (Бұл жағдайда бетіңіздегі тонна-тонна бояу сізге көмегін тигізе алмайды. Өйткені, жігіттер қыздың бетінен асқан сұлулықты іздемейді. Оларға қыздың сүйкімді, тартымды болғаны маңызды, оның ішінде көз бен жымиыстың рөлі басым)
  • Дене пропорциясы (Ия, бойыңыз ұзын немесе 90-60-90 болудың қажеті жоқ. Дененің бен бойыңыз бір-біріне сай болса, жетіп жатыр)
  • Шашы (Жігіттердің басым бөлігіне шашы ұзын қыздар ұнайды. Жәй ұзын болып қана қоймай, жібектей жалтырап, сіздің ажарыңызды аша түсуі керек. Ал, кей жігіттер бұйра шашты қыздарға ынтық.)

2. Тіл табыса алуы

Түріңіз бен мүсініңіз сұлу болмасын, шашыңыз да тақыр болсын, жігітпен тез тіл табысып, араласып кете алсаңыз, үнсіз тұрған сылқымдардан оза аласыз). Ол үшін:

  • Әзіл. Әзілді орынды жерде айта да білу керек және қабылдай да білу керек. Оны жігіттер жоғары бағалайды.
  • Қарапайымдылық. Өзіңізді жігіт алдында ақылды сөздермен көрсетіп, ұпай жинаймын деп ойлаудың қажеті жоқ. Ол кері әсерін береді.
  • Мөлшер. Тым көп сөйлеп кеткен қыздан жігіт тұра қашады. Сонымен қатар үнемі үнсіз қалуға да болмайды.
  • Көпшіліктің алдында өзін сенімді ұстай білу. Бұл көпшілік ішінде орын алған таныстыққа қатысты. Айналадағы адамдардан қысылып, сасқалақтап, өз ойын жеткізе алмай, дал болатын қызға жігіт мысқылмен қарап кетуі мүмкін. Бойыңызды тік, сөзіңізді нық етіңіз.
  • Сөз мәнері. Паразит сөздерді көп қолданатын қыздардың сөзі мағынасын жоғалтытын сияқты. Сондықтан одан тез арада арылыңыз. Ал, қыздың боқтағанына жігіттер үзілді-кесілді қарсы.

3. Киімі

Жігіттер үшін қыздың үстіндегі киімі қай бутиктен, қаншаға алынғаны, қай брендтікі екені маңызды емес. Жігіттерге маңыздысы – үстіндегі киімнің таза, жарасымды, қонымды болғаны. Әрине талғаммен, стилмен киіну де өте маңызды.

4. Қызығушылығы

Ән айту, би билеу, жүгіру, киім тігу, мысық асырау – жігіттерге маңыздысы бұл емес. Маңыздысы – өз өміріңіздің болуы, қызығушылығыңыз артқан сүйікті ісіңіздің болуы. Оның сізге не үшін керек екенін білу, ол туралы қызықты қылып, ашық айту.

5. Хабардар болуы

Қыздың кино әлемінде болсын, техника саласы болсын, соңғы жаңалықтардан хабардар болғаны жөн. Бұл – киноны жібермей, көруі керек деген емес, ол туралы ақпараттарға 2-3 минутын бөлсе болғаны. Әңгімеге арқау бола алатын әдеби кітаптарды да оқығаны жөн.

6. Түсінігі

Кейбір сөздерді өмірінде естіп көрмегендей шошып, жабайылық көрсетудің қажеті жоқ. Жігіттер аспанда қалықтап, арманымен өмір сүретін қияли қыздарды бағалай бермейді, реалист болу керек.

Сонымен қатар, балабақша ойынын ойнау да артық. Танысып, таныстықты ары қарай жалғастырғыңыз келсе, тағы да кездескіңіз келсе, ары-бері тартқыламай, телефон нөміріңізді қалдырыңыз. Ал, ештеңенің жалғаспағанын қаласаңыз, оны да ашық айтыңыз.

7. Жағдайы

Әрине өз нанын өзі тауып жей алатын, қызметі бар қыздарға кім қызықпасын?! Алайда, кей жігіттер қызметі бар, қолында қымбат ұялы телефоны бар, тіпті астында көлігі бар қыздарға көп мойын созады.

8. Сыпайылығы, жұмсақтығы

Адам мінезін, адамгершілігін  алғаш танысқаннан аңғара қою мүмкін емес. Тек дауысы, сөз мәнері арқылы бір жылылықты не керісінше дөрекілікті аңғаруға болады. Қыз неғұрлым сыпайы, сыңғырлы, жұмсақ дауыспен сөйлессе, жігіт ынтыға түсуі мүмкін.

9.  Жаман әдеттері

Темекі шегетін қызды жігіттердің бәрі дерлік, ұнатпайды. Сондықтан қызбен танысқанда онымен өткен бірнеше уақытта (жағдайға байланысты) темекі шегетін-шекпейтінін, ішімдікке қатынасын байқап қалуға тырысады.

10. Мақсаты

Бұл жерде сөз жігіттің мақсаты туралы. Жігіт қызбен түрлі мақсатта танысуы мүмкін: болашақ жарын іздеп, көңіл көтеретін жеңілтек қызды іздеуі де мүмкін. Қызды жігіттің көздегенімен сай келетін-келмейтін нысан ретінде бақылауы мүмкін.

Күздік тренч: немен кию керек?

Күз. Демек, гардеробымыздың басты киімі тренч болмақ. Тренч – қайырма жағалы, белдігі бар, екі жағына қаусырмалы плащ. Бұл киім барлық киіммен жараса беретін әмбебап және ешқашан сәннен қалған емес. Тренч сіздің гардеробыңызда бар да болар, жоқ болса, қазір нағыз мезгілі.

Күздік тренч: немен кию керек?

Тернч барлық киіммен жараса бере ме?

Бұл сұраққа «Ия» деп, сеніммен жауап беруге болады. Тренчті тек мүсініңізге қарай тігілген үлгісін таңдасаңыз жетіп жатыр.

Күздік тренч: немен кию керек?Күздік тренч: немен кию керек?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Мысалы, үлкен бөксеңізді жасырғыңыз келсе, бөксеңізден сәл ғана төмен, еш бүрмесіз тіке тігілген үлгідегі тренчті таңдаңыз.

Ал егер қыпша беліңіз бен аяғыңыздың формасын алға тартқыңыз келсе, етегі кең болып келген, ұзындығы тізеге дейінгі тренчті таңдаңыз. Бұл классикалық модель шалбардан гөрі көйлекпен, белдемшемен әдемі жарасады. Бірақ, көйлектің етегі тренчтен асып кетпесін.

Сонымен қатар қысқа тренчті қысқа белдемшемен киюге болады, әрине тым ашық болып кетпесе.

Образ: нәзіктік пен кербездік

Күздік тренч: немен кию керек?

Нәзік образды қаласаңыз, тренчті жеңіл мойынорамал не шарф, қалпақ, клатч немесе кішкентай сөмке сияқты аксессуарлармен киіңіз.

Күздік тренч: немен кию керек?

Ал егер романтикалық образға жақын болсаңыз, 50-жылдардағы көйлектердің силуэтін беретін тренчті таңдаңыз. Ол үлгінің белден төмен қарай етегі кеңейе түсіп, ұзындығы тізеге дейін болады және артық аксессуарларды қажет етпейді.

Іскерлік стиль: тренчті жұмысқа немен кию керек?

Күздік тренч: немен кию керек?

Тренч – күз мезгілінде іскерлік киімдерге дәл келетін киім. Оны белдемшелі костюммен де, шалбарлы костюммен де кие беруге әбден болады. Тек тренч үлгілері сай болып,  белдемше ұзындығы асып кетпесе болғаны. Жалпы етегінің ұзындығы тізеден 5-10 см түсіп тұратын тренчтер шалбармен де, кеңсеге киюге арналған көйлекпен де сәйкес келе беретінін атап өткіміз келеді. 

Күздік тренч: немен кию керек?

Тренч жағасының ішінен киген костюм жағасы көрініп қалады десеңіз, мойныңызға шарф не мойынорамал байлап, байланға ұшын тренчтің іщіне кіргізіп қойыңыз. Дегенмен, кеңсеге ең қолайлы нұсқасы – ішінен водолазка кию, оған шарф тақпасаңыз да болады.

Casual стиліндегі тренч

Күздік тренч: немен кию керек?

Тренч негізінде сasual стиліндегі серуендік образда киінуге де болады. Бұл стилге сұр, сарғыш сияқты ашық түстер таңдалса, тіптен жақсы.

Күздік тренч: немен кию керек?

Тренчті тар балақты джинспен немесе леггинспен, сонымен қатар, белдемше және қалың түрлі-түсті шұлықдамбалмен (колготки) киюге болады.  Аяқ киімнің биік өкшелі не жайтабаны да жараса береді.

Тренчті барлық киімдермен киюге болатын болса да, тек бір ғана аяқ киіммен ешқашан киюге болмайды, ол – кроссовка.

Күздік тренч: немен кию керек?

Тренчті туникамен де, жейдемен де, водолазкамен де кие беріңіз. Тек  мойыны салбырап тұратын жағалы свитермен кимегеніңіз жөн, ол мойынды тым қысқа қылып көрсетеді.

Суреттер: ya-modnaya.ru

Күйеу таңдаудағы 10 ереже

Әрбір бойжеткен үшін бала сүйіп, күйеуге шығу – өмірдегі басты мақсаттардың бірі. Ерте кезеңдердегі қызына ата-ана жұбай таңдаңдап, кіммен құда болатынын шешіп қоятын дәстүрлер түбегейлі жоғалған. Әр ару өз тағдырын өзі таңдай алады. Сезімге беріліп, ғашықтықтың көзсіз соқырлығымен таңдау жасауда қателесіп кететін құрбыларымыз да аз емес. Махаббат – ғажайып сезім, алайда, неке – алдағы тіршілігің мен өміріңнің кепілі.

Күйеу таңдаудағы 10 ереже

Таңдаған күйеуіңіз әке ретінде де, жұбай ретінде де көңіліңізден шығып, өміріңізді жайнату үшін біздің бірнеше кеңеске назар аударыңыз.

Сізге жүрегі мен қолын ұсынып жүрген жігіт бар делік. Сіздің оған деген сезіміңіз бен қызығушылығыңыз ерекше. Егер болашақта отбасыңыз берік, шаңырағыңыз нық болсын десеңіз, ол жігітті біраз сынақтан өткізіп, жан-жақты байқаңыз. Бір ғана сезіммен ұзаққа бара алмасыңыз анық, отбасында сезіммен қатар өзара түсіністік, құрмет үстемдік етуі қажет.

Сонымен екінші жартыңызды таңдауда есте ұстаңыз:

 1. Отбасына назар аударыңыз

Бәріміз де жастайымыздан ата-анамыздың тәрбиесімен қоса, олардың жеке қасиеттерін сіңіріп өсеміз. Көңіліңіз ауған жігітті жақынырақ танығыңыз келсе, оның отбасымен танысыңыз. Оның туыстарының өзара қарым-қатынасына қарап, болашақ отбасыңыздағы арақатынас моделін көре аласыз. Үлкенге құрмет, жаны ашу, әйелді сыйлау сияқты тағы да басқа әдеттер бауырларынан, ата-анасынан көрініп тұрса, сіз таңдаған жігіт – болашақ жұбайыңыз ретінде сай келетін жігіт болады.

 2. Әлеуметтік дәрежелеріңізді салыстырыңыз

Ия, қазіргі заманда ақбоз атты да, ханзаданы да, патшалықтың жасауын да алуға болады. Алайда, әлеуметтік дәреже екі жақтан да тең болмаса, арты ажырасумен аяқталу ықтималдығы бар. Әлеуметтік теңсіздік болса, бір тарап екінші тараптан кем түскені іштей ұялады, қысылады. Әңгіме тек материалдық жағдайында ғана емес, рухани байлақ пен діни тұрғысындағы теңсіздік те қатынасты қиындата түседі. Сондықтан әлеуметтік дәрежесі тең жанды іздеңіз.

 3. Балаларға көзқарасы

Барлық әйелге ұрпағын өзімен тең дәрежедегі жауапкершілікпен өсіретін еркек керек. Бірақ, оны бала болмай жатып қалай байқауға болады? Бұл турасында тіпті кей жігіттер ойын ашылып та айта алмайды. Алайда, кенже інісіне немесе ағасының бүлдіршініне қарауы, оны ойнатуы кішкентайларға деген жылылығын, балажандығын білдіріп-ақ тұрады. Бұл сынақты жүргізуде бүлдіршіндер табылмай қалса, құрбыңыздың көмегімен балақайлардың шулы мейрамына бірге барып көріңіздер.

Күйеу таңдаудағы 10 ереже

 4. Генетикалық сәйкестік

Бұл тәсілге астыртын саясатпен кірісу керек :). Жігітіңізбен араңыз тым тығыз болып, бір-біріңізден сыр жасырмайтындай күйге жеткенде сүйіктіңіздің не туыстарының созылмалы ауруы бар ма, өзі жиі ауыра ма (иммунитетін білесіз), спортпен шұғылдана ма сұрап алыңыз. Денінің сап-сау екенін айтып, мақтана қоймаса да, өз денсаулығын күту – жауапкершілігінің молдығын білдіреді.

 5. Үй шаруасында икемділігі мен қызығушылығының сәйкестігі

Егер жігітіңізге демалыс кездері жылы үйде, телевизор алдында жатқан ұнайтын болса, сізге арқаңызға сөмке асып, тауға шыққан ұнауы мүмкін. Бұл жағдайда екеуіңіз екі бөлек уақыт өткізуге тура келеді. Жар таңдағанда қызығушылық танытқан істеріңіздің толықтай бірдей болуы шарт емес, бірнеше іске бір пікірде болсаңыздар, жетіп жатыр. Осылай сіздер уақытты бірге көңілді өткізе аласыздар, сонымен қатар басқа достарыңызды да жоғалтпайсыздар. Үй шаруасында қандай екенін сырттай бақылау маңызды. Бір-екі істі тындырып беруді өтініп көріңіз.

Күйеу таңдаудағы 10 ереже

 6. Сексуалды темперамент

Жыныстық тәжірбиесі мол еркек болса, алған жарына төсек қатынасында керемет күй сыйлай алады. Жеке өмірлерінде бір-бірінсіз күн кеше алмайтын болса, қалған қиындықтардан оңай өтуге болады. Сондықтан, жігітіңіздің жыныстық қатынас тақырыбында көп оқып, көп білгенін, алдын ала дайындық болғанын қалайтыныңызды астыртын жеткізіп көріңіз.

 7. Ақша ұстауы

Ер жігіттің ақшаға деген қатынасы оның мінезі туралы көп нәрсе айта алады. Әрине, сүйіктісін қымбат ресторандарға апарып, сыйлағаны жақсы. Алайда, отағасы ретінде ақшаға жауапты және үнемшіл болуы керек. Ақырын ғана байқап көріңіз:

  • Сауда жасаған соң чектерін сақтай ма (өз-өзіне есеп беруі мүмкін)?
  • Тауар таңдарда бағасын салыстыра ма?
  • Кіріс-шығысқа кететін қаражатын жоспарлап жүре ме?
  • Артық ақша жинай ма?
  • Жақындарына қаражат бөле ме?

 8. Өмірге көзқарасы

Толыққанды шешім қабылдамастан бұрын болашақ күйеуіңіздің өмірде не қалайтынын біліп алыңыз. Болашаққа жоспарын сұраңыз, неге қол жеткізсі келеді, тұлға ретінде қай салада қалыптасқысы келеді. Ол үшін отбасын құру қаншалықты маңызды? Оның пікірі мен сіздің пікіріңіз сейкес келіп жатса, бас тоғыстыруға әбден болады. Ал егер керісінше болса, ол жігітті өзі қалаған өмірді сүруіне мүмкіндік беріп, отбасын құруды жоспарламағаныңыз жөн.

 9. Достары

«Маған досыңды көрсетші, сенің кім екеніңді айтайын». Ол сізді достарымен таныстырды ма? Жігітіңіздің отбасына байыппен қарағандай, достарына да анықтап назар аударыңыз. Олар кімдер? Өңшең бойдақтар ма әлде үйленгендер ме? Бастары қосылып, немен айналысады? Бір-біріне көмектеседі ме? Достары сізге құрметпен қарайды ма? Әр әрекетінен ой түйіңіз!

Күйеу таңдаудағы 10 ереже

 10.  Өзіңіз

Оның қасында тұрғаныңызда қандай сезімде болатыныңызды біліп алмай, сәтті таңдау жасаймын деп ойламаңыз. Оның жанында өзіңізді қауіпсіз, қуанышты әрі жайлы сезінсеңіз, жігіттің өмірлік жарыңыз болуға мүмкіндігі бар. Осы соңғы тармақта айтылғандар дұрыс болмаса, қалған тоғызын жоққа шығарады.

Жақсы, тәрбиелі, өмірде өз орнын қалыптастырып үлгерген күйеулер жерде шашылып жатпасы анық. Дегенмен, ойша керемет жігіттің портретін жасап алып, сондай жан кездескенше сарғая күтудің қажеті жоқ. Өйткені, кемшілік бәрінде бар, идеалды адам болған емес.

Күйеу таңдаудағы 10 ереже

Жоғарыда айтылғандарды есте сақтаңыз, өз-өзіңізге қараңыз, сонда бәрі жақсы болады. әр қыздың өзіне сай күйеуі болады 🙂 

 Суреттер: Интернеттен алынды

Бет пішініне сай қас формасы

Қасыңыздың формасы бет пішініңізге сай келе ме?

Бет пішініне сай қас формасы

Қас формасының сәйкестігін тексеріп көріңіз, сай келмесе, біз ұсынар үлгілерге назар аударыңыз. 

Төртбұрышты бет пішініне сай қас формасы

Төртбұрышты бет пішініне сай қас формасы

Қастың бас жағы қалың доға болып келеді де, ортасынан бастап, түзу сызық боп аяқталады.

 

Алмұрт типтес бет пішініне сай қас формасы

Алмұрт типтес бет пішініне сай қас формасы

Қастың қалың боп келген бас жағы көздің ішкі бұрышынан асырылып, қастың аяқ жағы шекеге қарай керіле, жұқара түседі.

 

Тікбұрыш бет пішініне сай қас формасы

Тікбұрыш бет пішініне сай қас формасы

Қастың ортасынан бастап жіңішкеріп, жоғары қарай бағытпен бітеді. 

 

Домалақ бет пішініне сай қас формасы

Домалақ бет пішініне сай қас формасы

Домалақ жүзді аруларға жоғары көтеріліп барып, төмен иілген қастар жарасады.

Суреттер: superbrunetka.ru

«Сүндетжейде» мен «сүндеткөрпе» жайында

«Сүндетжейде» мен «сүндеткөрпе» жайында

Ерте кезде баланы сүндетке қожалар, молдалар отырғызған. Баланы кез келген адам сүндеттемеген. Бұрынырақта бала сүндеттейтін қолы жеңіл, барлық жөн-жобаны білетін қожалар болған. Қу тілді біреу «қожасы жоқ ауыл жетім» деп бала сүндеттейтін адамы жоқ ауылды осылай қағытқан көрінеді.  Қалай десе де, сол заманда әр ауылда дерлік бала сүндеттейтін қолы жеңіл молдалар, қожалар болған. Баланы тақ жаста – үш, бес, жеті жаста сүндетке отырғызған.  Мейлінше көктем мен күз айларында сүндеттеу қолайлы деп есептелген.

Сүндетке отырғызған балаға арнайылап «сүндетжейде» мен «сүндеткөрпе» тігіледі. «Сүндетжейде» – кең әрі ұзын етіп тігілетін баланың жарасы жазылғанша киетін жейдесі. Мысалы, мен өзімнің немерелеріме өз қолыммен түйе жүннен «сүндеткөрпе» дайындадым. Базарда көрпенің сан түрі бар. Бірақ мен өз қолыммен жүнді түтіп отырып «айналасына жұғымды болсын», «ешкімге жамандық жасамасын», «өмірден тек жақсылық көрсін» деген жақсы тілегімді тілеп, көрпені өз қолыммен тіктім. Көрпенің бас жағына үкі қададым. Өйткені үкі қасиетті саналады әрі бала көрпенің бас жағы мен аяқ жағын шатастырмауы керек.   Көрпенің біресе – бас жағын, біресе аяқ жағын қалай болса, солай жамылуға болмайды. «Сүндеткөрпе» де – қазақта бұрыннан бар нәрсе. Дүкеннен дайын көрпені сатып алғаннан гөрі әр әже немересіне «сүндеткөрпені» өзі қолымен дайындағаны дұрыс деп ойлаймын. Кезінде Ержанымның «сүндеткөрпесін» әжесі тіккен болатын. Соның қабын сөгіп, жүнін жуып, содан Нұрсұлтанға «сүндеткөрпе» дайындадым. Өзінің әкесінің «сүндеткөрпесінің» түйе жүнінен баласына қайтадан «сүндеткөрпе» тіктім солай. «Сүндетжейде» мен «сүндеткөрпе» балаға міндетті түрде тігілуі керек.

 «Бұл менің міндетім еді…»

Менің әкем үлкен дәрігер болатын. Өзі де көп балаларды сүндетке отырғызған.  Есіме мына бір оқиға түсіп отыр. Ұмытпасам, әкем «Ислам және медицина» деген кітапты оқып отырып: «Ақымақ! Мына бір дәрігерсымақ елді шатастырып мынандай нәрсе жазыпты…», – деп ашуланып лақтырып жіберді. Жаңағы кітапқа «сүндетке отырғызу баланың өміріне қауіпті, бала мүгедек болып қалады» деген сияқты нәрселер жазылған екен. Мұндай түсінік Кеңес өкіметі кезінде белең алды. Өйткені ол кездегі жүйе адамның Жаратқан иеге деген сенімін тартып алды. Салт-дәстүрге, әдет-ғұрыпқа деген сенімін жоғалтты. Сол кездері құрылған «Құдайсыздар қоғамының» ең бірінші белсене кіріскен шаруасы – осы сүндеттойды болдырмау, яғни сүндетті жою болды. Осының кесірінен Кеңес Одағы кезінде балалардың көпшілігі, әсіресе орысша оқығандардың балалары сүндетсіз қалды, ол – рас. Кеңес өкіметінің кезінде сүндеттой жасау деген мүлде ұмытылды деуге болады. Бірақ көптеген қазақ отбасылары жасырын болса да, баласын сүндетке отырғызуға тырысты. Той-томалақ жасап, дабыра қылмағанмен, қазақ мұсылмандығынан айныған жоқ. Біз қалада тұрсақ та ұлымызды сүндетке отырғыздық. Ол кезде атаның өз отбасы болды,  бізден бөлек тұрды. Бір жағынан, сол кезде Мәскеуге жолушылап кетіп, үйінде болмаған еді. Ержанның әжесі (Бәкеңнің нағашы апасы) өзінің сіңлісінің дәрігер баласын шақыртып, баламызды сүндеттеді. Кейін атасы келгенде айттық. Ата сонда қатты қуанды. «Бұл менің міндетім еді», – деп апаға алғысын айтты. Немересіне көрімдігін беріп, мәз болды. «Жылады ма» деп сұрады бірден. Ержанның жыламағанын, «Батыр бала Болатбекті» айғайлап айтып жатқанын айтып бердік. Атамның Мәскеудегі досына кішкентай немересінің сүндетке отырғызғанда қайсарлық танытқанын қуана жеткізгені жайлы жазылған хатының көшірмесін кейінірек архивінен таптық. Ата хат жазғанда міндетті түрде көшірмесін алып қалатын…

 Зейнеп АХМЕТОВА

 

Шарап таңдай білесіз бе?

Жақсы таңдалған шарап – романтикалық кештің, мерекелік дастарханның сәні болмақ. Сіздерге шарап таңдаудағы мамандардың бірнеше кеңесін ұсынбақпыз. Шарап – ерекше сусын болғандықтан, оған әркім өзіндік талғаммен қарайды. Әрқашанда өзіңізге сай келетін шарапты таңдағаныңыз дұрыс. Таңдауда бірнеше ережені есте сақтасаңыз болғаны, сәтті таңдалған шарап дәмі ерекше әсер берері сөзсіз.

 Шарап таңдай білесіз бе?

Шарап таңдауда маңызды

Жақсы шарап таңдағыңыз келсе, құрамындағы спирт пайызына назар аударыңыз: 12,5% – бұл – пісіп-жетілген жүзімнен жасалған шарап белгісі.

Шарап таңдай білесіз бе?

Бағасына назар аударыңыз. Жақсы шараптың бәрі қымбат тұрады деген сөз емес. Кейбір елдерде 1 жылдан аспаған ақ шарап пен 2 жылдан аспаған қызыл шарапты анағұрлым арзан сатады. Сондықтан жаңа дайындалған шараптың шығарылу мерзімі ұзақ сақталған шараптан арзан болатынын ескеріңіз. Ал шарап ұзақ сақталған сайын дәмі арта түседі.

Жүзім сұрыпын байқаңыз. Шарап жүзімнің бір ғана сұрыпты түрінен немесе бірнеше сұрыпты түрін қосу арқылы жасалады. Қайсысын таңдайсыз – өз қалауыңыз. Алайда, екі түрін де татып көріп, бір-бірінен ажырата білгеніңіз артықтық етпейді. Жақсы шараптың заттаңбасында (этикетка) міндетті түрде сұрыптық құрамы көрсетіледі.

Шарапты супермаркеттен алғанша, арнайы шарап сататын дүкендерге барғаныңыз дұрыс. Ол жақтан анағұрлым сапалы шарап табасыз. Әрі ол дүкенде маманның кеңесіне жүгіне аласыз.

Шарап таңдай білесіз бе?

Шараптың дәмін қалай байқау керек?

Шарап сыртындағы заттаңбадан «шараптың гүлге ұқсас жағымды нәзік иісі бар» немесе «шарап ваниль және алхоры иісі аңқыған мақпал дәмді» деген сияқты сипаттамаларды оқимыз. Бірақ, шарап дәмін татқан соң күткен иіс пен дәм сезіле қоймайды. Оған себеп көп адамның шараптың дәмін тату ережелерін білмеуінде. Біз атап өтетін таңдау ережелерін есте сақтай жүрсеңіз, талғамыңызға сай шарап таңдауға тағы бір қадам болмақ:

1. Шарапқа анықтап қарау

Бокалға құйылған шарапты қолға алып, анықтап қараңыз. Ақ фонда жасауға кеңес береміз. Әрине, шарап саласында сарапшы емессіз, дегенмен, түсінің ашықтығы мен қоюлығын ажыратуға тырысып көріңіз.

Қолыңыздағы бокалды жәймен айналдырып көрсеңіз, шыны қабырғасында шараптың төмен қарай сырғығанын көресіз. Егер ол өте баяу ағып жатса – шарап құрамында қант көп және спирті де мол болғаны. Бұл – нағыз кемелденген шарап. Ал егер қозғағанда шарап тез ағып, сұйық болса – шарап жеңіл және спирті аз болғаны.

Шарап таңдай білесіз бе?

 

2. Иісін ажырату

Қолыңыздағы шарап құйылған бокалды тағы да айналдырып, мұрныңызға жақындатып, иіскеп көріңіз. Ненің иісін сезгеніңізді (заттаңбада жазылғаннан тыс) аңғарып көріңіз. Иісін ажырату қиынға түскен сайын шарап сапасы жақсы (құрамы бай) екенін білдіреді.

Егер иісі мүде ұнамаса, ол шарапты татып көрмегеніңіз жақсы. Өйткені, оның сапасы нашар болып қана қоймай, сіздің талғамыңызға мүлге келмеуі ықтимал.

Шарап таңдай білесіз бе?

 

3. Дәмін тату

Шараптан бір ұрттап, аузыңызда ұзақтау ұстай тұрыңыз. Одан кейін аузыңызды шараппен шайқағандай болып, дәмін ажыратып көрініз. Сонымен қатар шарап дәмін татып көрерде ерініңізді жиырып, түтік сияқты қылып ішіңіз. Заттаңбада жазылған сипаттамаға назар аудармастан, сусын құрамында ненің дәмі бар екенін аңғаруға тырысыңыз.

Шарапты ұрттағаннан кейін аузыңызда дәм қалып қояды. Ол ұзақтау тұрса, шарап сапалы, ал тез ғайып болса, басқа шарап таңдаңыз.

Шарап таңдай білесіз бе?

Шарап таңдаудағы сезімдеріңізді есте сақтап қалуға тырысыңыз. Ол келесі жолы шарап таңдауда көмек береді. 

Шарап таңдай білесіз бе?

Суреттер: Интернеттен алынды

Қызғаныштан қалай арылуға болады?

Қызғаныштан қалай арылуға болады?
Күйеуіңіз жұмыстан кешірек келіп, жаңа көмекші қыздың пайда болғанын айтып, онымен әңгімесі тез жарасып кеткенін сөз қыла ма?

Немесе, жігітіңіз сіздің құрбыңызбен жақсы достасып кетті ме?

Мұндай жағдайда белгісіздік пен шарасыздық бір уақытта алқымыңыздан алып, тыныштығыңызды кетіріп жатыр. Сүйіктіңізді біреу алып кетердей күйдесіз. Бұл – қызғаныш.

         Қызғаныш көре алмаушылыққа кішкене ұқсайды. Бұл – біреуде бар нәрсе өзіңізде жоқ болғанда қинайтын ыза мен өне бойдағы олқылықтың қосындысы. Әдетте көре алмаушылық пен қызғаныш өз-өзін төмен бағалауға, өз-өзін жек көруге алып келеді. Бұл құбылыстардан ешкім сақтана алмайды. Күндердің күнінде сізден де әдемі, сізден де ақылды біреу табылады, сонда осы сезімді бастан кешуіңіз бек мүмкін. Ол үшін ұялудың да қажеті жоқ, бәріміз тірі жанбыз. Тек қана дер кезінде тоқтата білу керек.

Қызғаныштан қалай құтылуға болады?

         Біз неге қызғанамыз осы? Жеке өмірді қызғаныштың ықпалынан ғана күл-талқан етіп жататындар қаншама. Сондықтан, өзіңізді «қызғаншақпын» деп ойласаңыз, біз ұсынатын бірнеше кеңеске құлақ асыңыз.

         Көре алмаушылық пен қызғаныштың ең басты зияны – адам өз өмірін бақылауда ұстай алмауы. Көпшілігі өзгенің әрекетін ойлап жүріп, өзіне назар аударуды ұмытады. Әрине қызғану арқылы сырт келбетіңізге көңіл бөліп, жаңа іспен айналысуды бастап, өз бағасын арттырып жататын жандар бар, бірақ, тым аз.

Сізге жағымсыз қасиеттен құтылудың бірнеше жолын ұсынып отырмыз.

  1. 1.     Бірінші кезекте, өз сезімдерін анықтап алу

Қызғанасыз, қызғанып тұрып, оны мойындамайсыз. Осылай көңіліңіздің тыныштығын бұзып, түсініксіз күйге түсесіз. Өз-өзіңізге іштей қызғанатыныңызды мойындаңыз. Бұл – қызғаныштан арылудың алғашқы қадамы.

  1. 2.     Қызғанышыңыздың себебін табыңыз

Әріптесіңіз өз жұмысынан ләззат алып, қызметі жоғарылап жатқанын көрсеңіз, іштей қызғанып қаларыңыз сөзсіз. Ондайда неліктен қызғанатыныңды түсінуге тырысыңыз. Мүмкін ол өз ісінің шебері болар?! Дәл солай күйеуіңізді не сүйіктіңізді неге қызғанатыныңыздың себебін түсінуге тырысыңыз. Күйеуіңізбен қызғанышыңыз жайлы ашық сөйлесіп көріңіз. Арты жанжалға ұласпауын қатты қадағалаңыз. Бұлай сырласу бір-біріңізді жақындастыра түседі.

  1. 3.     Болжамдарыңызға күмән келтіріңіз

Қызғанышыңыз қиялыңызды шарықтатып, күйеуіңізді бір қызбен «қолтықтастырып» қоятын болар? Немесе «мені тастап, басқаға кетеді» деген азғын ойлар маза бермей ме? Өз болжамдарыңызға бөгет қойыңыз. Ойға алған нәрсеңіздің жүзеге асатынын білетін боларсыз?! Сондықтан, ойыңызбен жамандық шақырмай, тек жақсы тұстарды ойлаңыз. Күйеуіңіз жұмысынан кешіксе, «басқа әйелге кетті» деп емес, «бір досын кездестіріп, сонымен жүрген болар» деп неге ойламасқа?!

  1. 4.     Шешім қабылдауға асықпаңыз

Құрбыңыз сүйіктіңізді басқа қызбен көргенін айтты ма? Ашуға булығып тұрған күйде арадағы қатынасты талқандауға асықпаңыз. Мүмкін құрбыңыз әдейі айтқан болар? Ол дос кейпіндегі дұшпаныңыз болар? Ол сіздердің махаббаттарыңыздың талқандалуын көздеген болар?

Оқиға орын алған уақытта бұрылыңыз да, кетіп қалыңыз не жалғыз қалыңыз. Оқиға суынған соң бәрі анықталады. Тіпті құрығанда, ертесіне өкініп отыратын іс істеуден аман қаласыз.

  1. 5.     Қызғанбаңыз, сүйсініңіз

Қызғаныш әдетте бір адамның бойынан өзіңде жоқ қасиетті не қылықты көрген кезде пайда болады. Өз қызғанышыңызды өзіңізді қамшылап отыратын құрал ретінде қолданыңыз. Қызғаныш тудырған адамның бойындағы қасиеттерді өзіңізде дамытуды қолға алыңыз. Көршіңіз сияқты арық, әдемі болуды қаласаңыз, спортпен шұғылданып, салмағыңызды ретке келтіріңіз. Сүйіктіңіз көз салды деген жанды да бақылап көріңіз. Мүмкін ол тазалыққа құмар адам болар, мүмкін ол өзін күтіп ұстайтын жан шығар. Адамның істегенін адам істейді, сіздің қолыңыздан да келетін дүние.

Кез келген адам бойының жақсы жақтарын өзіңізде ұлғайтыңыз. Қысылмай, қалай үйренгенін сұраңыз, кеңес алыңыз. Ойша қарсыласыңыз болған адамды кеңесшіңізге не «ұстазыңызға» айналдырыңыз.

Қызғаныш сезімдері бойыңызды билеп алса, оған себеп бар ма, жоқ па, соны анықтау керек. Ұнамсыз сезім – қызғаныштың пайдаңызға қызмет етуін бақылаңыз. Күдіктенген кейбір мәселелер рас боп шықса, еш қамықпаңыз. Бастысы – өзіңізге деген құрметтің жоғалып кетпегені.

Сурет: mirsovetov.ru

Бетперде

Бетперде

Кешір мені…
Жайлар тағы қынжылтты есімдегі.
Есімдегі елестен аласұрған,
Айрылғандай күй кештім жанашырдан.
Жанашыр жан..
Сен бе едің сүйген мені?
Сезіміңе сыңар боп күй мендегі…
Күймең мені ап кетті арманға аппақ,
Кете бардым кіршіксіз Ардан да аттап.
Ардан да аттап,
…періште ем бейкүнә мен…
Билеп алды еркімді сиқыр әлем…
Сиқыр әлем көзбояу екендігін,
Бетперденді шешкенде бекер білдім..
Бекер күлдім…
Жаным қан жылап іштен,
Жауымды да таңданттым бұл әдіспен.
Тұрады үстем шаттықтан неге мұңым?
Сетінеген сезімнің себебі кім?
Сенерім кім?
Жаным-сыз, тұманды-іргем,
Көзім ағып түскенше жылармын мен…
Жылармын Мен, күрсінтіп Ар батпаны,
Ажал келіп қапқанша Жан қақпаны…
Ойыныңа кіргізіп сен біреуді,
Қойынына енерсің алдап тағы….

Бетперде

Өлеңді жазған: Жұлдыз Қазихан

Суреттер: mynov.ru

Жұлдызнама

Ақпарат үшін www.tuszhoru.kz сайтқа рахмет айтамыз. 

Сипаттамасы қызықтыратын жұлдызнама белгісін таңдаңыз:
Тоқты Торпақ Егіздер Шаян Арыстан Бикеш Таразы Сарышаян Мерген Тауешкі Суқұйғыш Балық

Жұлдызнама Тоқты (21.03. – 20.04.)

Бұл белгіде туылған адамдар сырт көзге достыққа өте бейім, бауырмал көрінеді. Кез келген әділетсіздікте бар ынты-шынтысымен шындықты іздеп, бар білгенімен бөлісіп, қызу талқылаудың көркін келтіруі мүмкін. Тоқтылар өз ойын үнемі тіке айтады. Өз қажеттілігін бірінші орынға қояды және ойының бәрі сол көздегені болады, ол кезде айналасындағыларды мүлде ойламайды. Өзінің біреуге ыңғайсыз жағдай туғызып, ренжітіп алатыны жайлы ойламайды, оны сезінбейді де. Ол бөтен ойсыз, табиғатына тән болғандықтан, Тоқтыларға ренжудің де қажеті жоқ. Бұл адамдарда қаталдық деген мүлде болмайды. Айналасында болып жатқан құбылыстың бәріне шын жүрегімен сенеді, өз жағдайын да жасырып қалмайды. Шағымданғанды жаны сүйеді. Өз ісінде ешқашан жоспар құрып, стратегия жасамай, мақсатына тіке бет алады. Бұл белгіде туылған адамдар көз жасын ешкімге көрсетпеуге тырысады. Қызметтік саласында көп табыстарға қол жеткізеді. Тоқтылардан шыдам мен әдептілікті аз көресіз, тіпті мүлде шыдамсыз десе де болады. Салмақты болуға тырысқанмен, жас кезінде ол мүмкін болмайды. Ашықтық пен адалдығы сияқты жақсы қасиеттерін алға тартқанмен, тұрақтылық және жауапкершілік қасиеттерінің кемшілігі көзге ұрып тұрады. Тіс ауруынан қатты қорқады, тіс дәрігеріне бас сұқпай өтуге дайын. Тоқтылардың басым бөлігі толық боп келеді. Айтарлықтай ауру болмаса, өздерін жағымсыз сезініп тұрғанның өзінде жатып, демала қоймайды. Ауруының көбісі шыдамсыздығынан болады. Тоқтыларға әр іске шыдамдылық танытып, сақтаққа бейімделу керек. Өзінен басқа ешкім істі тиянақты атқара алмайтынына сенімді белгі.  Сондықтан үнемі жүйкесі жұқарып жүреді. Еріншек емес. Қолы ашық, жүзі жылып тұрады. Мақтаншақтығы бар, ақша мен атақ тұрса, атақты таңдайды. Кекетіп сөйлегеніне ренжісіп қалсаңыз да, Тоқты тез ұмытады. Өз кінәсін сезінсе, тіпті дұшпанынан кешірім сұрай алады. Өтірікті сирек айтады, өсек-әңгімеге жақын емес. Жеңілістен қашады, үнемі жеңіске жеткісі келеді. Ешқашан оңай олжаны күтіп, қол қусырып отырмайды. Өзі жайлы, өзінің қиыншылығы жайлы көп айтқанды ұнатады. Тоқтылар сенгіш болғандықтан адамдардан көп көңілі қалады. Екінші жартысын бақытты ете алады.

 

Жұлдызнама Торпақ (21.04. – 20.05.)

Бір топ адамның арасынан көп сөйлемейтін адам көрсеңіз, ол – Торпақ. Онымен жақын араласпайынша, сөзге шорқақ адам деп ойлауыңыз мүмкін. Өте салмақты, көп нәрсеге былқ ете қоймайды. Сирек ашуланады, өзіне ешкімнің жөнсіз жанасқанын қаламайды. Қазбалай берсеңіз, тым қатты ашулануы мүмкін. Ашуланғанда, жолына кезіккенді қиратуы мүмкін. Бір жақсысы, бұл – өте сирек болатын жайт. Өте тартымды болады. Сүйгенін қызғанып, артынан аңду дегенді білмейді. Торпақ қонаққа барғаннан гөрі, дастарханға барын қойып, қонақ күткенді қалайды. Танымалдылыққа ұмтылмайды. Махаббатта да, достықта да арақатынасты үзбей, әр қадамды қалай жасау керектігін жетік біледі. Өте тұрақты. Құбылысты сол қалпы қабылдауға дайын. Үй шаруашылығына өте бейім, өз үйін, таныс ортасын қатты жақсы көреді. Үнемі өзінің жеке үйі болғанын армандайды. Табиғатқа өте жақын, жасыл желек, гүл атаулыны өте жақсы көреді. Қала сыртына таза ауа жұту үшін ғана баруға ерінбейді. Денсаулығы мықты, ауыра қалған жағдайда сырқатынан баяу айығады. Оптимизмнің аздығынан да зардап шегеді. Өздерін қатал және өте шыдамды деп ойлайды. Шындығында да өте қатал және тік. Олар жылдар бойы физикалық та, психологиялық та ауыр жүктерді алып жүре алады, ешкімге шығымданбайды да, ешкімді кінәламайды да. Торпақтарда сәтсіздіктер орын алған сайын одан өту үшін күш жинай түседі. Армандарына аз қадамнан болса да, жол салады. Болашағын нық қалайды.

 

Жұлдызнама Егіздер (21.05. – 21.06.)

Бұл белгідегі адамда екі түрлі бейне бар, мінезі ауыспалы. Олар киімді тез ауыстырады, жұмысын да, тұратын жерін де, тіпті өз шешімін де. Үнемі жүгіріп, шауып жүреді. Кітапты оқуы да қызық, соңғы бетінен бастап оқуы да мүмкін. Егіздер пікірталасты тартысты өткізе алады. Көбісі тез сөйлейтін болғандықтан, нашар тыңдаушы. Кертартпа адамдарға шыдамсыз, жүйкесі тез сыр береді. Бірақ, достыққа бейім. Шапшаң қимылдайды. Оларды ештеңемен таң қалдыра алмайсыз, кез келген жағдайдан «құрғақ» шығады. Бәрін тез ойлайды, әзілге бай, басқа белгілерден ақылдырақ.

Егіздер ғашық болса, ғашығын түрлі қылықтарымен таң қалдыруы мүмкін. Олардың уақтылы бір іс атқаруы сирек, үнемі кешігіп жүреді. Өз өмірі жайлы айтқанды ұнатпайды. Бірнеше тіл білуге бейімділігі басым. Өз пікірін тез өзгертеді, ол сырт көзге өтіріктей көрінуі мүмкін. Көп ысырап жасайды. Ұйқысы тым сергек, сондықтан толық демала алмайды. Бұл жүйкесінің тез қозуына әкелуі мүмкін.

Іштей идеал болуға ұмтылады. Өмірдің мағынасын түсінуге тырысады. Үнемі ақша, атақ, байлық, махаббат жетіспей жүреді. Өзі қай жерде жоқ, сол жер керемет боп көрінеді, өзіне таныс емес жерлерді іздейді. Егіздер өзінен басқа ешкімге сенбейді.

 

Жұлдызнама Шаян (22.06. – 22.07.)

Шаяндардың күлкісі әдемі болады. Кез келген кештің көркін келтіруі мүмкін, өте көңілді адам. Өзі әзілдей алмаса, басқаның әзіліне күле алады. Шаяннан асқан әзілсүйгіш болуы мүмкін емес. Бұл белгіде туылған адамдардың салмақты мінезі де бар. Бұлар танымалдыққа ұмтыла бермейді, бірақ оларға өте керек. Олар іштей басқалардың өзіне көңіл бөлгенін қалайды. Шаяндардың  көңіл-күйі керемет болып жүрсе де, өте уайымшыл. Депрессияға бір түссе, барынша беріліп кетеді. Өз уайымын әзілімен білдіртпеуге тырысады, күндіз де, түнде де бір нәрседен қауіптеніп жүреді.

Пессимизм үнемі қасында болады, ол кез келген жоспарын бұзуы мүмкін. Болмашыға жылай салмайды, жүрегіне қатты соққы болған нәрседен ғана көзіне жас алуы мүмкін. Шаяндардың көңіл-күйі бірден түсіп кетсе, оның себебін білу мүмкін емес. Өйткені, олар мазасызданса, үнсіздігімен, ештеңені ашып айтпауымен алаңдатады. Кек қайтаруды біледі, бірақ өте ақырын және құпия түрде. Үнемі үрей мен өзіне деген сенімсіздігі жалғыздыққа алып келуі ықтимал. Сезімге берік.

Өзінің болсын, басқаның болсын өмірінің өрнектерінен сабақ алып жүреді. Патриот келеді. Бұл жандар сіздің құпияларыңызды сенімді сақтап, қайғыңызға ортақтаса алғанмен, өз сезімін жеткізе алмайды. Шаяндар өз өмірі туралы сөз еткенді қаламайды.

Мақсат еткен нәрсесіне қол жеткізбей қоймайды, ол барлығы болуы мүмкін, қызмет, сүйіктісі, не үй керегі. Өз «құрбанын» сақтықпен аңдып, әлсіз тұсында шабуылға шығады. Өзінің қалауына басқа біреудің ұмтылғанын көрсе ғана әрекет етеді. Жүрегі тым жұмсақ, жараланғыш. Біреуге көмектесер алдында «көмек қолын ұсынар басқа біреу табылып қалмас па екен» деген оймен көмек көрсетеді. Тұңғиыққа батып бара жатқаныңызда ғана көмекке келеді. Бірақ, бұл – оның эгоисттігі емес, сақтығы. Үнемі өз ісіне есеп беріп отырады.

Шаяндар өз үйін өте жақсы көреді, оған үлкен құрметпен қарайды. Олар өздерін ешқашан қауіпсіз сезіне алмайды. Үнемі бір нәрсе жетпей тұрады – махаббат болсын, ақша болсын, атақ болсын… оның үнемі уайымшылдығы ауруға ұласуы мүмкін. Аурудан құтқаратын жол – оптимистік пен көтеріңкі көңіл-күй. Бұлар сияқты өз ауруын өзі тауып, өз ауруын өзі жазатын белгі жоқ. Шаяндар ақша жинағанды жақсы көреді, тамақтың қалдығын да тастатпайды, тастамайды. Ыдысыңызға салып берген тамағын өзіңіз тауысу керексіз.

 

Жұлдызнама Арыстан (23.07. – 23.08.)

Арыстан – аң патшасы болса, бұл белгіде туылған адамдар басқалардың үстінен үстемдік еткенді ұнатады. Айбатына мінбей тұрып, енді ашулана бергенде аулақ кеткеніңіз дұрыс. Қараңғылық пен мұңаюды ұнатпайды. Достарын, жанұясын басқаруға ұмтылады. Өз пікірі мен өз құқығын алға тартып, қорғай бастаса, үндемей қоя салған дұрыс. Бірақ, уақыт өткен сайын жұмсара түсетін Арыстандар бар. Жоғары, тік ұстаған басын ешқашан имейді. Қауіп төне қалса, қалай да құтылып шығады. Топ ішінде көзге түседі, өзіне назар аудартқанға құмар. Кеңес беріп, кімнің қайда кіммен тұратынын талқылағанлды жаны сүйеді. Жақсы ұйымдастырушы, керемет басшы бола алады. Арыстандардың арасында сүр бойдақтарын кездестіру қиын, үнемі сезімге беріліп, ғашық боп жүреді. Бірақ, өркөкіректігінің арқасында неке жиі сәтсіз болады. Кешірімшіл. Арыстан әйелдер де, еркектер де өзіне біреудің арқа сүйегенін қалайды, көмектескенді ұнатады. Алайда, сол туралы шағым түсіргенді де жақсы көреді, оған аса назар аудармаған дұрыс.

Ақшаны үнемдеп ұстай алмайды. Сән-салтанатты өмірге құштар. Қыдыру мен бір сәттік ләззатқа бар ақшасын шаша  салуы мүмкін. Қанша шағым түсіріп жатса да, өмір сүруге бейімділігі өте жоғары. Барлық Арыстандар өсек-аяңға құмар. Айналасында не болып жатқанның бәрінен хабардар болып отыру керек. Табиғатынан мақсатқа ұмтыла біледі, бет алған жолынан қайтару қиын. Кейде еріншектік жетектеп, жәй жата беруі де мүмкін. Бір жұмыс істесе, төңкеріп тастайды, демалса, құмары қанғанша демалады. Өте адал дос, шыншыл,әрі өте қауіпті дұшпан.

 

Жұлдызнама Бикеш (24.08. – 23.09)

Бұл белгіде туылғандардың көбі сүр бойдақ пен отырып қалған қыз болуы мүмкін. Ішінде екі рет неке қиятындары да көп кездеседі. Өте тыныш адамдар, шулы ортаны жақтырмайды, одан бөлектеніп жүреді. Адал және шыншыл адамдар, өтірікті аздап айтатын қасиеті де табылады. Барлық істе белсенді, сергек. Бикештердің әдеті мен үйреніп қалған істерінен арыла алмайды. Сын айтқанды ұнатады, аргументтері өте мол болады. Ісі де, заттары да тиянақты. Өте байқағыш. Қонаққа барғанда үй иесіне көмектесіп, ыдыс-аяқ жуып тұрып, диваныңыздың жапқышы жыртық екенін байқап қоюы мүмкін. Бірақ, өз кемшіліктеріне келгенде соқыр. Өзі басқалардан байқағандарын өзінен таппайды, өзіне еш шаң жұқтырмайды. Олар бір орында ештеңе істеместен ұзақ отыра алмайды. Махаббат пен ақшаға келгенде сараңдау. Біреудің өзіне қызмет еткенін қаламайды, сонымен қатар біреуге міндетті болғысы келмейді. Олар жалқауларды, кешіккенді ұнатпайды. Адамдардың бойынан шыншылдығын, үнемдігін, тапқырлығын, нақтылығын бағалайды. Ашық-шашық киініп, лас жүруді ұнатпайды. Дені өте сау, алайда жұмысына беріліп кетуінің арқасында жүйкесіне күш түсіріп алуы мүмкін. Басқа белгілерге қарағанда өз тағдырын бір жолға нық түсіріп, өзіне не керегін анықтай алатын ерекше белгі.

 

Жұлдызнама Таразы (27.09. – 23.10.)

Бұл белгіде туылған жандар өте мейірімді, бірақ, түнеріп кетуі де мүмкін. Өзіне бұйрық бергенді ұнатпайды. Өте интеллектуалды, сонымен қатар өте аңғал. Өзі сағаттар бойы қалай сөйлесе, солай сағаттар бойы тыңдай алады. Өте белсенді болғанмен, асығыс шешім қабылдауы мүмкін емес. Барлық істі тең ұстап тұрғанды қалайды. Бір көргенде сізді керемет әсерде қалдырғанмен, ол депрессияда болуы мүмкін, сыртқа білдірте бермейді. Үнемі көңіл-күйі ауысып отырады. Бір шешім қабылдау керек болса, таңдау жасауы өте қиын. Ұзақ сөйлеп, ұйып тыңдай алады, ұрысқандарды достастырып, сізбен қызу пікірталас жүргізе алады.

Таразы бір ішсе, тоқтамай кетуі мүмкін. Махаббатта та солай, ғашық болса, көзсіз ғашық болады. Бұл белгі «жалқау Таразы» деген атпен де белгілі. Өте тиянақты және қарқынды жұмыс істеп жүріп, кенеттен тоқтап қалады, ол уақытта жалқаулығының кезеңі басталады. Бұл оған табиғатынан тән. Біраз кідіріс жасаған уақытында күш жинап, өздігінен қайта шабыттанбаса, бір істі істету мүмкін емес. Күш жинап болып, жұмысына қарқынмен қайта кіріседі. Эмоцияның адамы. Қуанышқа да, қайғыға да өзінің жеке басына қатысты жағдайлар алып келеді. Бұл белгінің адамдарына ең қауіптісі – кез келген нәрсені теріс пайдалану. Таразылардың мінезі мейірімділік, нәзіктік, адалдық, дәлелдеу, жеңілгенін мойындамау, философиялық логика мен бір шешімге келе алмаудан тұрады. Бір шешімді ұзақ және жан-жақты қарауы күткен адамның ашуын шақыруы мүмкін. Ешқашан асығыс шешім қабылдамайды, ал қабылдаған шешімі соңғы және нақты болады. Жұмысына өте ұқыпты, жауапкершілігі мол, бір жасаған нәрсесін қайта жасамау үшін асқан тиянақтылықпен істейді. Кітап оқығанды жаны сүйеді. Дыбыс пен түстердің үйлесімін қалайды, поэзияға жақын. Таразылардың ісі кері тартып жатса, оптимистік көзқарасы байбаламға ұласады, ал ісі алға басып жатса, барынша жайнайды. Күз мезгілінің белгісі деп бекер айтылмаған, қыс тым суық, жаз тым ыстық болып, күз салқындығы ортада тұратын сияқты әр істе теңдікті іздейді. Тез жалыққыш, не қалайтынын кейде өзі түсінбей қалуы мүмкін. Бұл белгісіз қызық сезім барлық Таразыларға тән.

 

Жұлдызнама Сарышаян (24.10. – 22.11.)

Сарышаян шақса, «өлтіріп жіберуі» мүмкін, қатты мінезді адам. Сарышаян өз мінезін мұқият қадағалай алады. Көзі гипнозға толы сияқты, оның бір қарағана көзінің тұңғиығына батып кетуіңіз мүмкін. Өзінің бағасын біледі және өзі туралы жоғары ойын ешқашан өзгертпейді, бір сөзбен айтқанда, ішкі ЭГОсы мықты. Біреудің масқарасын шығарып, жер қылуы тез, жақсы пікірді де тез айтқанмен, сізге ешқандай әсер етпеуі мүмкін. Өзінің кемшіліктері туралы біреуден естігенді мүлде қаламайды, өйткені, өзі туралы өте жақсы біледі. Сарышаяндар сырт көзге өте аңқау, өте жұмсақ адам боп көрінгенмен, сізді астыртын билеп алғысы келеді. Олардан ешқашан кеңес не пікірін сұрамаңыз, өйткені, таза шындықты есітіп, көңіліңіз түсіп қалуы мүмкін. Ешқашан өтірік айтып, мәймөңкелемейді, сізге жағымды нәрсе айтса, шын жүректен айтқаны. Сарышаяндар тек өзінің қамын ойлағанмен, жақындарына сөзбен де, іспен де көмек бере алады. Оларда шынайы дос та, тісін қайраған дұшпан да кездеседі. Бірақ, дұшпандарының өзі құрмет көрсетіп, жақсы пікір айтуы мүмкін. Сарышаяндар сирек қорқып, қауіпті сирек сезінеді. Адал дос бола алады. Достық үшін кез келген қиындықты жеңе алады. Өзіне жасалған жақсылықты, сыйлықты ұмытпайды, сондай-ақ біреудің тарапынан болған реніш пен сатқандықты ешқашан ұмытпайды. Кек алуды жоспарлап жүріп, орындамай қалуы жиі болады. Мақсат еткен нәрсесінің бәрі де қолынан келеді.

 

Жұлдызнама Мерген (23.11. – 21.12)

Мергендер – өте ашық, бауырмал жандар. Бойында зұлымдық та, жаман қасиеттер сирек кездесетіндіктен ренжіп, өкпелей алмайсыз. Оның әдепсіз, жөнсіз мінез-құлқының астында көбіне мол ақыл мен қатаң ұстанымдар жатады. Өздерінің дипломатиялық адамдар екеніне Мергендердің өздері таң қалады. Олар әр ісін адал, еш арамдықсыз жасайды. 6 жасар бала секілді өте шыншыл келеді. Үнемі қозғалыста болады, жануарларды, жылдамдықты, спортты жақсы көреді.

Мергендер тәуекелшіл келеді. Көп сөйлейді. Үнемі өзін бақытты сезініп, көңіл-күйі көтеріңкі болады. Айналасын жағымсыз адамдар қоршаса, көңіл-күйі түсіп кетуі мүмкін. Күресе алады, сол үшін біреуден көмек те сұрамайды. Барлық Мергендер өзін қорғай алады. Жауапкершілікті сезінсе де, арқалағысы келмейді. Кешесінен бүгіні, бүгінінен ертеңі керемет боп өтеді деген қағиданы ұстанған, өмірге көзқарасы оң. Тез ғашық болып, тез айнып қалады. Отбасын құруға келгенде өте ұзақ ойланып, шешім қабылдауы қиынға соғады.  

Бір жаман қасиеті бар – көп ішеді, көп жейді, тіпті салынып ішіп кетуі де мүмкін. Ақылының өткірлігі сарказм мен құпия сақтай алмаушылыққа әкелуі мүмкін. Мергендер кез келген оқиғадан тез арыла алады. Қолы ашық, әйел Мергендер жетімдерді, қаңғып жүрген үй жануарын асырап алуға бейім болады. Есте сақтау қабілеті де өте ерекше, мерзімдерді, майда-шүйдені мықтап есте сақтайды, сонымен қатар өзінің пальтосын қайда қойғанын ұмытуы да мүмкін. Заттарын көп жоғалтады. Мергеннің табиғаты – қолы ашық, көңілді идеалист.

 

Жұлдызнама Тауешкі (24.11. – 20.01.)

Бұл белгіден туылғандарды түсіну өте қиын. Олар тек алға қарай жылжып, өзінің жетістігіне марқайып отыратындардың қатарынан табылады. Үнемі тек қана алға. Адамдардың назарын өзіне аударту үшін арнайы еш тәсілді қолданбайды, баста байқамауыңыз да мүмкін. Тауешкілермен күресіп, пайда таппайсыз, олар бәрібір өз дегеніне жетеді. Табыс, құрмет, билік – олар үшін сүйікті нәрселер. Ойламаған жерден сын айта салуы мүмкін. Көбіне өзіне қажетсіз дұшпан пайда болмасын деп барын салады, тіпті сіздікі дұрыс болмаса да, келісе салуы мүмкін. Қызғаншақтық, құмарлық, жалқаулық, немқұрайдылықтан өзі емес, басқалар зардап шексе деп ойлайды. Ондай адамдарға аянышпен бір қарап, ары қарай өз мақсатына жол тартып кете береді. Романтиканы жақсы көргенімен, оған барынша берілгісі келмейді. Халық алдында ұрысып не құшақтасып тұра алмайды. Өзінің ата-бабасын идеал көріп, оларға келер ұятты ойлайды. Үлкенді құрметтеу – табиғатына тән қылық. Қоғамда көзге түспеген адамға ғашық болуы екіталай. Көп дайындықтан өтпей, неке құруы да қиын. Туғандарын өте жақсы көреді, оларға бауырмал. Есеппен жүретін, салқын адамдар деп ойлауыңыз мүмкін, негізінде олар өте сақтықпен, бәрін ақылмен жасайды. Бір қарағанда нәзік, жасқаншақ, кішкене қырсықтау, еш зияны жоқ адамды елестетуі мүмкін. Тіпті ең сенімді адам деп қабылдауыңыз мүмкін. Алайда, олар сіздің әлсіз тұстарыңыз бен құпияларыңызды біліп алып, оларды өз пайдасына жұмсайтынын есте сақтаңыз.

 

Жұлдызнама Суқұйғыш (21.01. – 20.02.)

Адамдар кемпірқосақты жақсы көретін болса, Суқұйғыштар өте жақсы көреді. Өмірі де түрлі түсті. Реалист, ертеңгі күніне барынша сене біледі. Негізінде өте салмақты, мейірімді жандар, кейде қоғамдық пікірірлерге араласып, өзінің әдеттен тыс қылықтарымен есте қалуға ұмтылады. Ойламаған жерден оқыс қылықтар көрсетіп, таң қалдыруы мүмкін. Олар аңқау да емес, тым ақылды да емес. Негізгі қасиеті – құпияны білуге ұмтылу. Еркіндікті сүйетін Суқұйғыш көңілді, күлкілі бола алады, жасқаншақ та, нәзік те бола алады. Үнемі топтың ортасында жүруге ұмтылады. Достары көп болғанмен көбіне жалғыздықтан қайғырып отыруы әбден мүмкін. Қандай күйде болса да, еш белгіге ұқсамайтын көрегендігін сақтап қалады. Таныстары мен достарының басында болған жағдайларды қадағалап, қорытынды шығарып отырады. Сізге ойламаған жерден тосын сұрақтар қоюы мүмкін, егер оған қызықсыз боп бара жатсаңыз, қызық болатын басқа нысан іздейді. Достықтағы тұрақтылығына қарамай, Суқұйғышта дос көп болмайды. Ол санға емес, сапаға назар аударады. Бұл белгідегі жандарға бір рет қызық болмай қалсаңыз, олардың қайта бұрыып қарауы екіталай. Ал шын мәнінде қызық болсаңыз, ештеңеге қарамай сіздің қасыңыздан табылады. Оларда ашуланған адамды сабырға келтіретін, жылаған адамды не баланы жұбата алатын ерекше қасиет бар. Өзін жалғыз сезінген кездері жиі және ұзақ болады, ол кездері жалғыз қалдырған дұрыс. Бір іске келісім жасарда ешкім ешкімге қарыз, міндетті болмай, ортақ мәмілеге келгенді қалайды. Ешкіммен айтысып, күресуге бара бермейді. Ол әлсіздігінен емес, дау-дамайды жаны сүймейтінінен. Ұзақ пікір таластырмай-ақ сізбен келісе салуы мүмкін. Сізге бір нәрсені істегелі жатқанын ескертпей-ақ, орындай салуы мүмкін, ол қажет деп тапқанын солай жасайды. Өтірік пен алдауды жек көреді. Қарыз беру мен алуға да дәл солай көзқараста. Егер де қарыз ала қалсаңыз, уақтылы қайтару керексіз, өзі де солай.

 

Жұлдызнама Балықтар (21.02. – 20.03.)

Билік жүргізе білмейді, бірақ арасында шығармашылық пен әртіс адамдар өте көп. Басқа адамдарды басқару мен билікке мүлде ұмтылмайды. Ақшаға да кетәрі емес, бірақ басқабелгілерге қарағанда, Балықтар ақшаның уақытша екеніне сенеді. Олар бай болғысы келмейді, бірақ байлар сияқты өмір сүргісі келеді. Өздері түскен күймен күресуге шамалары жетпейді. Өмірдің қалай ағып жатқаныны бәрібір өзіне ешкім тиіспесе болды. Өзі туралы сырт көздің пікірі де маңызды емес. Жалпы көп құбылыстарға немқұрайдылықпен қарайды. Алайда, Балықтардың мінезі бар. Оны өзінен шығарып, ашуландырса, айналасындағылардың бәрін жайпауы мүмкін. Балықтар «өмір керемет» деген қағидамен өмір сүргісі келеді. Адамдардың жаман жақтары бар екенін білгенімен көз жұма қарайды. Өзінің арманы мен қиялына кіріп алып, соның ішінде өмір сүргенді ұнатады, тіпті ол армандарын іске асыруға талпынбайды. Өмірден соққы алып, сәтсіздікке ұшыраған кезде олардан құтылуға тырысудың орнына, ғажайыпты күтіп, жалған үмітпен жүре береді. Балықтар өзіне айтылған сынды көтере алмайды. Есте сақтау қабілеті өте күшті.он екінші, соңғы белгі болғандықтан барлық белгілердің кейбір қасиеттері кездеседі. Өзіне арнайы көңіл бөлмейді, барлық уақытын достары мен туыстарына көмектесуге жібереді. Аяушылық сезімі жақсы дамыған, әлсіздер мен ауруларға көмек беруге ұмтылады. Көмектесу – басты қасиеті. «Ия, жоқ» деген нақты жауаптардан гөрі «мүмкін» деген сөзді көп қолданады. Балықтардың мінезін нақты суреттеп беру қиын.

Ақпарат үшін www.tuszhoru.kz сайтқа рахмет айтамыз.

Суреттер: astrohit.com

Есте жүрер ережелер

Есте жүрер ережелер
Өз мүсінінің сұлу болғанын қалайтын арулардың еске сақтар ережелері:

  1. Қарынға жиналған май сол жердің бұлшықеттеріне жасалған пресстен кетпейді. Пресс болады, бірақ, майдың астында қалып қояды. Сол себепті пресс жасаған сайын, қарныңыздағы май ұлғая береді. Май кетсін десеңіз, ішіңізді үнемі тартып, бұлшықеттеріне күш түсіріп жүріңіз.
  2. Аяғыңызды көтеріп, сермеу – бөксеңізге, аяқтарыңызды созу – балтырыңызға, жаяу жүру – буындарыңызға өте пайдалы.
  3. Таңертең аш қарынға 2 стақан суға лимон тамшыларын қосып, ішіп алыңыз. Ағзаңыздың асты дұрыс қорытуына көмектеседі. Сонымен қатар көк алма тойып тұрғанда тамақты басуға көмектеседі.
  4. Таңертең аш қарынға су ішкен соң 10-15 минуттан кейін таңғы асты ішіңіз. Ұйқыңызды тез ашып, күні бойы энергияңыз мол болсын десеңіз, таңғы асыңыз тойымды және құнарлы болу керек.
  5. Тамақтанып болған соң 40 минуттай сұйықтық ішпеңіз. Тамаққа су не сұйықтық араласса, ол астың қорытылуын баяулатып, асқазаныңызды созып жібереді және ауырлық пайда болады.
  6. Жиі-жиі, бірақ аз-аздан тамақтану керек. Ағзада дұрыс зат алмасу үшін адам күніне әр 3 сағат сайын 5 рет тамақтану керек. Тамақтану уақыты тұрақты болса, ағза соған үйреніп қалады.
  7. Моншалар мен сауналар денедегі майды кетірмейді, ағзадағы артық суды шығарады, моншадан шыққанда қатты шөлдейтініміз де сондықтан. Алайда, ол су 2 сағаттан соң қайта жиналады.
  8. Алтыдан кейін тамақтанбау керек деген – қалып қана. Ұйықтар алдында 3-4 сағат бұрын тамақтансаңыз да жетіп жатыр.
  9. Түстен кейін сағат 16-00дан бастап белокты тамақтар жеген дұрыс. Түстен кейін асқазанға түскен көмірсулар (ұннан жасалған тағамдар, тәттілер, картоп, т.б.) майға айналады.
  10. Тамақты асықпай шайнау керек. Зат алмасу жақсы болады. Кейде адамдар көп жесе де, неге толып кетпейді деп ойлайсыз ба?  Олардың ағзасында зат алмасу белсенді.
  11. Адам тамақтанып болып, 20 минут өткеннен кейін ғана тойғанын сезінеді екен. Ал енді ойлаңыз, тойғанша тамақ жесеңіз, 20 минуттың ішінде ішіңізге қанша мөлшерда тамақ кетеді?!
  12. Өзіңізді қинасаңыз да, тік отырып, теледидар/компьютерге қарамай тамақтаныңыз. Дастархандағы барлық приборларды қолдануды әдетке айналдырыңыз. Алдыңызда жігіт отырғандай сезініп, дастархан басында ұқыпты болыңыз.
  13. Компьютердің алдында ұзақ отыратын болсаңыз, әр 10 минут сайын орныңыздан тұрып, отырып тұрып, кішкене жүріп, ары-бері созылып, денеңізді шынықтырып тұрыңыз.
  14. Қарныңыз ашса, ас үйге жүгіре салмай, далаға шығып, серуендеңіз, дүкен аралаңыз.
Есте жүрер ережелер

 Суреттер: dozor.com

Ыстық-суық душтың пайдасы қандай?

Ыстық-суық душтың денсаулыққа да, әсемдікке де пайдасы көп екені бұрыннан белгілі. Денедегі температураның бірден төмендеуі қан тамырларымызға жақсы жаттығу болмақ. Сонымен қатар, бойға сергектік жинап, иммунитетті көтеруге сеп болады. Ыстық су мен суық суды кезек-кезек ауыстырып жуынғанда дене температурасы 36,6 градустан жоғарылайды да, ағза микроб және вирустармен белсенді күреседі. Нәтижесінде мықты иммунитет, мықты денсаулық.

Ыстық-суық душтың пайдасы қандай?

Денсаулыққа тигізетін тиімді әсерінен бөлек ыстық-суық душтың тағы бір пайдасы бар. Ыстық-суық душ қабылдағанда теріміздің қылтамырлары бірден тарылып қалады да, тері балғындығын сақтайды.

Бұл душта дене тым ысып, не тым суып кеткенше тұра берсе, нәтиже болмайды. Сондықтан бәрін де жасау ретімен орындаған дұрыс:

  1. Душтың астына тұрып, жылы суды қосамыз. Назар аударыңыз, су ыстық емес, жылы болуы керек. Ары қарай ақырын-ақырын ыстық суды көбейте береміз, бірақ тері күйетіндей ыстық болмауы керек. Осы судың астында бір минуттай тұрамыз.
  2. Енді бірден ыстық суды өшіріп, суық суды қосамыз. Суық судың астында ыстық суға қарағанда 30 секундтай артық тұру керек.
  3. Одан кейін қайта ыстық суға ауысамыз, сосын суық су. Осылай үш реттен ғана қайталап, ыстық-суық душты мұздай сумен аяқтаймыз.
  4. Душтан шығып, денені орамалмен дене қызарғанша ысқылау керек.
Ыстық-суық душтың пайдасы қандай?

Ыстық-суық душ – омырау терісінің тонусын арттырудағы керемет әдіс. Әсіресе босанғаннан кейін және емізулі кезде жақсы көмектеседі. Ол үшін душты күнде қабылдау керек, омырауға арналған маскаларды бірге қолдансаңыз, тіптен жақсы.

Арықтағысы келгендерге де ыстық-суық душты қабылдаған өте тиімді. Ескере кететін жайт, бұл душ өздігінен арықтатпайды, процесс арнайы жаттығу не диетамен бірге жүру керек. Және де денедегі целлюлитті кетіріп, терінің созылған жерлерін азайтады, ағзаның зат алмасуын жақсартады.

Ыстық-суық душтың пайдасы қандай?

Ыстық-суық душтың зиянды жақтары бар ма? Өкінішке қарай, бар. Біріншіден, сізді тамақ аурулары мен ангина мазалап жүрсе, ыстық-суық душты ұмытыңыз. Әйтпесе, артық қылам деп, тыртық қылып аласыз. Екіншіден, цистит (қуықтың қабынуы) ауруы бар адамға да зиянды. Жүрек қантамырлары аурулары бар адамдарға да бұл душ қауіпті боп табылады. Дегенмен, дәрігерден  сұраған жөн.

Суреттер: podryzhka.ru; econet.ua

Кірпігіңізді күте білесіз бе?

Қайқайған, қалың, ұзын, найзадай кірпіктерді қай қыз болса да армандайды. Бүгінгі таңда оған қол жеткізу де қиын емес, жасанды кірпік жалғап беретін әсемдік салондары көп. Бірақ, арнайы той-томалақ пен кештерге жасатпаса, жасанды кірпікпен мәңгі жүре алмайсың. Бәрібір өз кірпігіңнің керемет болғанын қалайсың…

Кірпігіңізді күте білесіз бе?

Ошаған (репейное) майы.  Кірпік күтуде көп аталатын құралдың бірі. Ол кірпіктің өсуін тездетіп, қажетті дәрумендермен қамтамасыз етеді. Сонымен қатар кірпіктің түсуін баяулатады.

Таусылған сүрмеңіздің (тушь) флаконын тастамай, ішін жуып, кептіріп, ошаған майын құйып қойыңыз. Күн сайын кешке кірпігіңізге жағып жүріңіз. Майдың көздің шырышты қабығына түсіп кетпеуін қадағалаңыз. Майды жағып, 15 минуттан соң құрғақ мақтамен сүртіп тастаңыз.

Кірпігіңізді күте білесіз бе?

Майсана (касторовое) майы. Бұл да кірпікке өте тиімді құрал. Ошаған майын қолданғандай, бұл майды да ескірген таусылған сүрме ыдысына құйып қоясыз. Күнде кешкісін жағып жүріңіз.

А дәрумені. Кірпігіңіз ұзын боп, тез өссін десеңіз, А дәрумені жақсы көмектеседі. Майсана майына А дәруменін (дәріханада сатылады) араластырып, күнде ұйықтар алдында кірпігіңізге жағып жүріңіз.  5 минуттай ұстап, мақтамен сүртіп алуды ұмытпаңыз.

Кірпігіңізді күте білесіз бе?

Массаж. Кірпіктерді арнайы тарақтарымен жиі тарап, кірпік түбіне көбірек массаж жасап тұру да өте пайдалы, кірпіктің өсуін тездетеді. Кірпігіңізді сүрмемен бояғандай астынан жоғары қарай, түбін саусақтың ұшымен оңға, солға уқалаңыз.

Кірпігіңізді күте білесіз бе?

Вазелин. Қолжетімді әрі тиімді құрал боп табылатын вазелин бір айда нәтижесін көрсетеді. Ол үшін вазелинді күнде жатар алдында кірпігіңізге қалыңдап жағыңыз. Вазелин кірпікте түні бойы тұрып, әбден сіңіуі керек. Осылай аптасына үш реттен бір ай бойы жақсаңыз, кірпігіңіздің қалыңдап, ұзарғанын байқайсыз.

Кірпігіңізді күте білесіз бе?

 Суреттер: ona-znaet.ru

Қауыннан тосап жасап көріңіз

Иісі аңқыған қауынның дәміне тек жазда ғана емес, қыста да тамсануға болады. Ол үшін уақытыңызды қиып, төмендегі тосапты жасап алсаңыз болғаны. Жазда жабылған банкілердің рахатын қыста көреріңіз анық. Бұл тосапты тәтті бәліш және құймақтың жанына қосып, қонағыңызға ұялмай ұсына аласыз.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

Қажетті заттар:

-қауын – 1 кг;

-қант – 1,2 кг;

-су – жарты литр;

-ванилин – 5 гр;

-лимон қышқылы – 3 г.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

1. Тосап дайындау үшін қатты пісіп кетпеген, қатқылдау қауынды таңдаңыз. Қауынның сыртын жуып, сүртіп, құрғатыңыз. Қауынды қабығы мен дәндерінен тазартып, шамамен 2-3 сантиметр болатындай төртбұрышты бөліктерге бөліп, тураңыз.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

2. Көлемі екі литрлік кастрюлдің (қажетті мөлшерді таңдаңыз) жартысына су құйып, қайнатыңыз. Қайнаған суға туралған қауынды салып, 5-6 минут қайнатыңыз. Қайнаған соң қауынның үстінен мұздай су құйып, 3-4 минутқа қалдырыңыз. Одан кейін қауынды сүзіп алып, суын сорғытып қойыңыз.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

3. Қауынның суы сорғып болғанша, сиропты дайындап алыңыз. Ыдысқа жарты литр су құйып, қайнатыңыз. Қайнап тұрған суға себелеп отырып, қант салыңыз. Үнемі араластырып отыруды ұмытпаңыз. Сиропты 10-15 минут қайнату керек.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

4. Үлкенірек ыдысқа кеуіп қалды-ау деген қауын кесектерін салып, үстінен дайындап алған сироптың жартысын құйыңыз. Отты ақырын басып, араластыра отырып, 6-7 минут қайнату керек. Қайнап болғаннан кейін ыдысты оттан түсіріп, бетін қақпағымен жауып, 7-8 сағатқа қойып қойыңыз. Ол уақытта қауын қантты сіңіреді.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

5. 7-8 сағат уақыт өткен соң кастрюлді тағы да бәсең отқа қойып, үстіне сироптың қалған жартысының жартысын құйыңыз. Қайнаған соң араластыра отырып, отта 9-10 минут ұстаңыз. Одан кейін тосапты оттан түсіріп, 9-10 сағатқа тұндырып қою керек.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

6. Бәрі біткен соң тосапты тағы да баяу отқа қойып, қалған сироптың барлығын қосыңыз. Қоспа қайнаған соң ванилин мен лимон қышқылын қосып, тағы да 15-20 минут қайнатыңыз. Қауын кесектері езіліп, сұйық тосап болғаннан кейін стерилденген банкілерге құйып, жауып алыңыз. Қысқы бір тағам дайын.

 

Ірімшік бауырсағы – дәмді және тез

Бұл тағам түрі дәмді және өте тез жасалады. Әсіресе оразада сәресіге не ауыз ашар уақытқа туралап, лезде пісіре аласыз.

Құрамы:

200-250 гр.ірімшік (майлылығы 9-18%);

1 жұмыртқа;

3 ас қасық қант;

жарты шәй қасық қамыр қопсытқыш (разлыхлитель);

100 грамм ұн (қажет болса, аздап тағы қосыға болады);

бір шымшым тұз;

қуыру үшін өсімдік майы.

Ірімшік бауырсағы - дәмді және тез

Ірімшік, қант, жұмыртқа үшеуін араластырамыз.

Ірімшік бауырсағы - дәмді және тез

Қамыр қопсытқыш пен тұз қосамыз.Дайын болған қоспалардың үстінен ұнды ақырын сеуіп және араластыра отырып, қамыр илейміз. Ол қолға кішкене жабысып тұру керек.

Ірімшік бауырсағы - дәмді және тез

Қамырды 4 бөлікке бөліп, әрқайсысын дөңгелектеп, қалыңдығы 3,5 см болатындай етіп созамыз. Оні кішкентай бөліктерге бөлеміз.

Ірімшік бауырсағы - дәмді және тез

Қазанды отқа қойып, өсімдік майын қыздырамыз. Майдың мөлшері ішінде бауырсақтар жүзетіндей болу керек. Май қызды-ау дегенде қамырды салып, қызарғанша қуырамыз.

Ірімшік бауырсағы - дәмді және тез

Үстінен қант ұнтағын сеуіп, ыстық күйінде де, салқын күйінде де дастарханға қоя аласыз.

Ірімшік бауырсағы - дәмді және тез

Астарыңыз дәмді болсын!

Сүндетке отырғаның – иманды болғаның…

сүндет той

Құрсақтой, шілдехана, бесіктой, қырқынан шығару, тұсаукесер деген сияқты бала өміріне қатысты тойлардың маңызы мен ерекшелігі жайлы сайттың «Дәстүрдің озығы бар…» бөлімінде айтып өттік. «Енді ұл баланың өміріндегі үлкен бір белес – сүндет жайлы, сүндеттой жайлы не білеміз, бүгінде сүндеттой қалай жасалып жүр» – осы жайлы сөз қозғамақпыз. Сонымен…

Сүндеттойдың ерекшелігі

Қазақ – титімдей жақсылығын жария етіп, қуанышын елге жайып жүретін, әрбір қуанышында шашуын шашып, тойлап жүретін халық әрі қашанда бір-біріне көңіл сыйлап, жақсылық тілеп жүреді. Қазақ халқының жан-жаққа ат шаптырып, хабар беріп жасайтын  атаулы тойларының бірі – сүндеттой. Сүндеттойға бүкіл ағайын-туған, нағашы-жиен, жекжат-жұрағат, дос-жаранның барлығы шақырылады. Бұрынырақта нағашы жұртына, құдаларға, ағайындарға, достарға дегендей, әрқайсысына арналып жеке үй тігілетін болған. Қонақтарды күтетін адамдар да белгіленетін. Осы күні ат шаптырылған, бәйге ұйымдастырылған, жамбы атқан, палуан күрестірген, теңге алған. Балаға арналатындықтан тай жарыс, құнан жарыс өткізілген. Баланы сүндетке отырғызып, қуанышын елмен бөлісу ата-ананың парызы болып есептеледі. Ал сүндеттой жасау – көзі тірі ата-әженің парызы, яғни ата-әже «немеремді сүндеттеп жатырмын» деп осы тойды өз аттарынан жасайды.

Ашамайлы атқа міндің,
Мұсылмандық таққа міндің,
Сүндетке отырғаның – иманды болғаның.
Тойын тойлап, думанды болғаның, – деп баланың көңілін өсіріп, дәрежесін көтеріп бағады.

Тілек сайтынан

Баланың өзі де кішкентайынан той-томалақты көріп өскендіктен, өзінің де сондай бір белестен өтетінін білгендіктен бұған психологиялық тұрғыдан дайын болады. Сонда да атасы мен әжесі ұл баланы «сен азамат боласың, жігіт боласың» деп құлағына сіңіріп өсірген. Әр жерде әртүрлі, тіпті өрескелдеу айтып жүргендер бар, бірақ бұрынырақта текті ата-әжелер балаға сүндеттеуді «сен сұлуланасың» деп жеткізген екен.

сүндет той

Кез келген ұл баланың арманы – жігіт болу, азамат болу, сол себепті ол да іштей бұл күнді күтеді, асығады. Осы күні балаға бастан-аяқ жаңа киім кидіреді. Екі иығына үкі қадайтын болған. Содан кейін өзінің ашамайлы бәсірелі тайына мінгізген, ал оның атына қоржын салған. Қасына сәнді киінген 1-2 бозбаланы ілестіріп, ағайын-туғанға тойдың қуанышын жеткізуге жіберетін болған.

Сүндеттойдың басқа тойлардан ерекшелігі

Тойға сүндеттелетін баланың өзі шақыратындығында. Тіпті жолаушы барып та шақырып келген. Себебі біреу арқылы айта салғанға «пәленше келіп айтып кетті», «біреуден айтып жіберіпті» деп шақырылған жақ кәдімгідей ренжіп қалған. Өйткені бұл – баланың есейгендігінің белгісі. Өз тойына шақырып келген балаға барған жерінде шашу шашады. Атының жалына орамал, шүберек байлап, қоржынына тәтті салған. Сыйлығын беріп жіберген. Ол бала ауылына келгенде «бізді де осы күнге жеткізсін» деген ниетпен елдің салған шашуынан барлығы бөлісіп алады екен.

Ал тойға келген туған-туыстар, жекжат-жұрағаттар балаға міндетті түрде сый алып келген. Тіпті кейбір туыстары бала тойға шақырып барған кезде-ақ атаған малын жетектетіп жіберген. Қазақта бала үшін нағашы жұртының орны бөлек. Баланың нағашы жұртынан,  бір жерде – «қырық серкеш», енді бірі – «қырық шұбар тай» дейді, яғни жиеннің нағашысынан алатын үлесі болады. Нағашы жұрты жиенінің сүндетке отыруына орай, ертеңгі күні төлі өсетіндей етіп, осы үлестің бір бөлігін – малын айдап келген. Оны өздеріне міндет әрі үлкен дәреже санаған.

Баланың, анығы ер-азаматтың ауқатты болуы осылай өзіне тиесілі жеке мал басының жиналуынан басталады. Бала ержеткенше осы малының басы көбейіп, өсе береді, оған тиіспеген. Ол кездегі байлар мен кедейлерді салыстыруға болмас, бірақ кедейдің баласына да «көңілі ортайып қалмасын», «еңсесі түспесін, өзгелерден өзін қор санамасын» деп бәсіресін беріп, сыйлықтарын берген.

Шамалары келгенше алдына мал салған. Өйткені қазақтар біріне-бірі қолғабыс жасаған, соны мәртебе санаған. Қалай болғанда да, бала сүндеттойында үлкен сыйға, құрметке ие болған. Кейде баланы сүндеттеп қойып, тойын ыңғайлы кезге қалдырады. Біз кіші немеремізді сүндетке отырғызғанымызбен, бүкіл қазақ халқы атап өткелі отырған атаның мерейтойына байланысты сүндеттойын әлі жасамадық. Атаның тойымен қабаттастырғымыз келмеді, әр тойды жеке өткізгенге не жетсін…