ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ • Айқаракөз

Жанар – жүкті әйелдерге арналған кітаптың авторы

2019-10-222014-02-19 by Aikarakoz

Жанар – Көбекбайдың ерке немересі, Нұрлан мен Бақытгүлдің тұңғыш қызы, Сыр елінің тумасы. Бір ұл, бір қыздың әпкесі. Орта мектепті Қызылорда қаласындағы Қазақ Түрік лицейінде тәмамдаған. Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінің журналистика мамандығына түсіп, бір жылдан соң «уақытымды бекер кетірмейін» деп, оқудан шығып, арман қуып Астанаға келген. Мұндай шешім қабылдауына бірнеше себеп бар. Біріншісі, 18 жасында үлкен журналистикаға алғаш қадам жасап, оқу орынына түскенде облыстық телеарнаның «дәмін татып қалған» студент еді. Екінші себеп, өкінішке қарай журналистерді оқытатын ЖОО-дағы базаның жоқтығы. Арнайы құрал-жабдықтардың, қарапайым диктафондардың жоқтығы. Астанаға келіп, қара шаңырақ Қазақ радиосына ресми қабылданғаннан соң, осындағы Еуразия Гуманитарлық институтында оқуын сырттай жалғастырып, аяқтаған.

Астанаға келгеніне биыл 7 жыл болады. Астанада отбасын құрған. Республикалық радиода да, телеарнада да, газет-журналдарда да қызмет атқарған. Бүгінде егіз қызын бағып, үйде отыр. Қызылорда өңірінің келіні.

1. «Әйел бақыты» атты күнделік-кітабыңызды әу бастан жоспарладыңыз ба? Әлде кейіннен туған идея ма?

Мен, жаңаны білуге құмар жанмын. Жүктілік кезінде де бойымдағы өзгерістер, бөпенің апта сайынғы дамуы, не ішіп, не жеуге болатындығы, жалпы дүниеге дені сау ұрпақ алып келу үшін қалай күтіну қажеттігі мені қатты қызықтырды. Содан ғаламторды шарлап, кітап дүкендерін аралап кеттім. Сенесіздер ме, сонда қазақ тілінде бірде –бір кітап таппай, қарапайым ақпараттың өзін «жарық күнде шаммен жүріп» әзер табатынмын. Бұл жайт мені қатты ренжітті. «Ана мен бала өлімі көбейіп кетті, кемтар балалар жиі туылатын болды» деп жар саламыз, міне оның басты себебі. Жүктілік кезіндегі күтімге, арнайы медициналық кеңестерге қатысты бірде-бір қазақ тілінде әдебиет жоқ. Орыс тілін жіті білмейтін әйел сонда не істемек?! Салдарымен емес, себебімен күресу қажет. Осылайша, кітап жазу – қажеттіліктен туындаған дүние болды.

2. Аяғы ауыр әйелдің көңіл-күйі құбылмалы болады деп жатады. Сіздің көңіл-күйде болып жатқан өзгерістерді, оның ер мен әйелдің түсініспеушілігіне ұласып кеткен тұстарын да толықтай жаздыңыз ба кітабыңызға, әлде кейбір отбасылық сырларды жасырып қалдыңыз ба?

Жасырған тұстарым аз болды-ау. Тіпті, жоқ десем де болады. Кітаптың алғашқы «мен болашақ анамын» атты бөлімінде «менің бойымдағы өзгерістер» деген айдар бар. Міне, сонда жүктілік кезіндегі өзіме қатысты барлық қызығы мен шыжығы толы ақпараттарды оқырман оқи алады. Онда Сіз айтып өткен жүкті келіншектің құбылмалы міңезі де, мені мазалаған токсикозда, үнемі жолдасымның ілтипатына деген мұқтаждық, егіз қызға пана болған ішімнің геометриялық прогрессиямен өсуі сынды біршама өмірімдегі қызықты дүниелерді ұсындым.

3. Кітап қанша тиражбен шықты? Күнделік-кітапты жарыққа шығаруда қандай қиыншылықтар кездесті, демеуші табу қиынға соқпады ма?

Кітаптың алғашқы таралымы 1000 дана. Алғашқы деп отырғаным, мақсатым – осы кітаптың тиражын көбейтіп, алыс ауыл-аймақтарға жеткізу. Себебі, менің басты оқырманым, қазақ тілді әйелдер аудиториясы сонда. Осы сұхбатты пайдалана отыра кітапты еліміздің түкпір-түкпіріне жеткізуге демеуші боламын деген жандарды, қазақ тілдің жанашырларын бірге жұмыс жасауға шақырамын. Ал, демеуші табу жағына келсек, менің жолым болды. Кезінде марқұм Әзілхан Нұршайықовтан сұхбат алғанда «інім Нұртай кітабымды шығарып берген, соған рахмет» деп айтқаны бар және парламенттің трибунасынан тіл, демография, әйел мәселесін бірден-бір жиі қозғайтын депутаттардың бірі болғандықтан Нұртай Сабильянов ағамызға өтініш айтып бардым. Көп балалы әке бұл кітаптың қажеттілігін бірден түсінді және маған сеніп демеуші болатынын айтты. Осылайша Нұртай аға баспаға кеткен шығынды толықтай төлеп берді.

4. Кітап жазу, оны басып шығаруыңызға жарыңыздың көзқарасы қалай болды?

Оң көзқараста. Жүктіліктің басында сол қазақ тілінде кітап таппай ашуланып, ренішімді білдіріп «осы кітапты өзім жазып шықпасам» деген сөздің шықпасы бар ма, бірдегеннен қолдай кетті. «Жаз, шығар, сенің қолыңнан келеді» деген сөздері мені қанаттандыра түсті. Және кітап жазу барысында менің редактором болды десем де артық айтпағаным. Әрбір аптаны, бөлімді жазып болғаннан соң, мен оны жолдасыма оқытып отырдым. Күйеуім оның қаншалықты халыққа түсінікті, қарапайым тілмен жазылғаның «бақылаушы» болды. Себебі, алдында айтып өткенімдей менің басты оқырманың ауылдағы сиыр сауып, ата-енесінің жағдайын жасап жүрген қазақтың келіндері. Оларға қиын медициналық термин, қызыл сөз, әдемі сөз орамдары қажет емес. Бастысы – ақпараттың жеңіл әрі түсінікті жазылуы.

5. Бала дүниеге келгенге дейінгі күнделігіңіздің нәтижесі көптеген келіншектердің нағыз досына айналары сөзсіз. Енді бала дүниеге келгеннен кейінгі кезеңде де күнделік жазып жүрсіз бе?

Осы жерде мен айта өтейінші. Бұл кітап – менің күнделігім емес. Ия, түрткі болған, негіз болған күнделік. Бірақ, жаза келе бұл кәдімгі барша жүкті әйелге қажет төрт бөлімнен тұратын толыққанды кітап болып шықты. Сол себепті, кітаптан тек менің бойымнан өткергенді ғана оқимыз деп шатастырып алмаңыздар. Ал, атауына келсек, ия бұл – жүкті әйелге арналған күнделік. Себебі, «мен болашақ анамын» атты кітаптың алғашқы бөлімінде жүктіліктің 40 аптасы толық сипатталады. Әр аптада ана мен баланың қосқан салмағынан бастап, ана бойындағы өзгерістер, баланың дамуы және сол аптаға ана мен әкеге кеңестермен қатар, апта соңында «жеке күнделік» деген атаумен әрбір оқырманға өзінің жүктілік кезінде ерекше сәттерін жазып, естелік етіп қалдыруға мүмкіндік бердім. Осыдан кітаптың атауы да туындайды: «Ана бақыты немесе жүкті әйелге арналған күнделік» деген. Ал, сұрағыңызға келсем, қос сәбиімді өмірге алып келгеннен кейінде мен күнделік жазуды жалғастырдым. Және оның бір сыпырасын сіздер кітаптың үшінші бөлімінен оқи аласыздар. Ол бөлім толықтай егіздерге қатысты. Олардың түр-сипаты, мінез-құлқы, тәрбиесі дегендей. Және әрине практик ананың, яғни менің бастан өткергенім де жазылған.

6. Отбасыңызға келейікші. Егіз баланы өсіру қиын емес пе? Сіздің тұңғыштарыңыз ғой?

Ия, тұңғыш қыздарымыз. Есімдері Зере мен Адия. Алла тағаламның ең қымбат сыйы маған жасаған. Әрбір арайлап атқан таңмен бірге олардың да қылықтары, сөздері, нық қадамдары көбейіп келеді. Осыдан артық бақыт жоқ шығар бұл жалғанда. Қос сәбиді бір балаға қарағанда бағу басында қиында шығар, бірақ өсе келе екеуі біріне бірі серік болады екен. Және бауырмалдықтары мықты. Тіпті, қарап отырып қызығып кетесің. Бірінің қолына тағам берсең, екіншісінде бар ма деп қарайды. Болмаса, барып міндетті түрде бөліседі, кейде тіпті барлығын бере салады. Алла тағалам осы бақытымды артық көрмесін, отбасымның, ата-анамның, жақындарымның амандығын берсін деп тілеймін бастысы.

7. Бала бағу, кітап шығару, жұмыс істеу, отағасын күту, ас дайындау… Осылай жалғасып кете беретін әйел жұмыстарына қалай үлгересіз?

Маған ең жиі қойылатын сұрақ. Бірақ, күніңді дұрыс жоспарлай білсең, барлығына үлгеруге болады. Мен көптеген декреттегі әйелдер сынды теледидардағы сериалдарды тізіп көріп, телефонмен сағаттап сөйлесіп, ішім пысқан емес. Өзіме өте талапшыл жанмын. Және рухани азықтанып тұрмасам, алдыма мақсат қойып, соған ұмтылмасам депрессияға түсіп кететін адаммын. Күнде кешкілік ертеңгі бітіретін жұмыстарымды дәптеріме тізіп аламын. Және ол тізімнің барлығында кешкілік «+» белгі тұру керек. Және бір айта кететінім, отағасы да келіншегіне бар жағдайын жасау қажет. Әйел тамақты қалай жеткізем, ақшаны қалай табамын деп миын ашытпау керек. Әйел бұл – үйдің берекесін келтіретін, тапқанды дұрыс жарататын, балаларын дені сау, ақылды, әдемі етіп өсіріп, кешке жолдасын күліп қарсы алып, әрдайым айналасын көркімен, ақылымен тәнті ететін жан. Осыны есте сақтаңыздар! Және балаларымның күтімінде үлкен көмегін беріп, перзентханадан шыққан күннен жанымызда жүрген қайын енемнің еңбегін де айта кетейін. Жалпы, қыздарымды ел болып өсірдік. Менің анам, бауырларым сенбі, жексенбі келіп бақса, қалған аптаның бес күнінде түн ұйқымызды төрт бөліп, мен, енем, жолдасым қарадық.

8. Кітаптарыңыз қай қалаларда, қай дүкендерде сатылып жатыр? бағасы қолжетімді ме?

Кітап Алматы және Астана қалаларындағы Меломан дүкенінде сатылады. Өзге өңірлердегі оқырмандар интернет дүкен арқылы ала алады. 5-10 күнде жеткізіп береді. Бағасы қолжетімді деп ойлаймын. Себебі, бұл коммерциялық жоба емес. Дүкенде құны 990 теңге, ал интернет – дүкеннен 870 теңгеге ала аласыздар.

Сұхбатыңызға көп рахмет! Оқырмандарыңыз көбейе берсін!

Созылған, жыртылған теріні емдеу тәсілі

2019-11-132012-10-10 by Aikarakoz

Дүниеге ұрпақ әкелу – әйел өміріндегі ең сәулелі құбылыс. Алайда, көп келіншектердің екіқабат кезінде ішінің, төсінің терісі созылып, тіпті кейбірінде жыртылады. Терінің созылуына қарсы көптеген әдістер мен кремдер ойлап табылды. Сіз де үй жағдайында теріңіздің созылғанына қарсы қоспаларды жасай аласыз.

Созылған, жыртылған теріні емдеу тәсілі

Бұл крем бірнеше проблемаларыңызды шешеді:

Теріңіздің созылғанын (жыртылғанын) азайтады;
Сол жердің түсін білдіртпейді;
Жыртылған, созылған терідегі шұңқырларды азайтады;
Тері қабатының шымырлығын арттырады;
Емізулі кезде қолдана беруге болады;
Теріні қажетті дәрумендермен қамтамасыз етеді.

Керек заттар: бір түтік балалар кремі (немесе басқа кез келген крем), мумие.

Мумиенің таблетка түріндегісін емес, табиғи түріндегісін қолданыңыз. Дәріханалардан табасыз.

Созылған, жыртылған теріні емдеу тәсілі

2-4 грамм мумиені 1 шәй қасық қайнаған суда ерітеміз. Қоспасыз мумие тез ериді.
Крем мен еріген мумиені араластырамыз.
Дайын болған қоспаны таусылған креміңіздің ыдысына, соған құйып қойыңыз қойыңыз.

Дайын болған қоспаны күніне бір рет теріңіздің созылған жеріне жағып, сіңіп кеткенше ысқылаңыз. Ұйықтар алдында жағуға болмайды. Егер әсері тезірек байқалсын десеңіз, күніне бірнеше рет қайталап жағыңыз.

Суреттер: mumio.ru

Қазіргі көзмоншақтар қолдан жасалған

2012-10-10 by Aikarakoz

Әсілі бала қолды-аяққа тұрмай шырылдап жылағанда «тіл тиді ме екен…» деп жатамыз. Кішкентай баланың өңіріне «көз өтпесін» деп көзмоншақ қадап қоятынымыз бар. Жалпы, тіл-көз деген не? Көзмоншақ қайдан шыққан? Айдар мен тұлым деген не? Кекіл жайлы не білеміз?

Көзмоншақ тіл-көзден сақтайды

Қазақ халқы – ежелден ерекше балажан халық. «Балалы үй – базар, баласыз үй – қу мазар» деп, дүниесі түгел, қызығы мол базар секілді, балалы үйдің шаттық қуанышы да, байлығы да бала екенін меңзейді. «Артымда тұяғым қалсын, шырағым сөнбесін, түтінім түтеп, әулетім жалғассын» деп армандайды. Қазақтағы өте ауыр сөз – «қубас» атану. Сондықтан төрт құбыласын түгендейтін ұрпақтың өмірге келуін құдайдан құлшынып тілеген. Баласы қанша болса да көп көрмеген. «Бір қозы туса, бір түп жусан артық шығады» деп әр бала өз несібесімен келетінін айтады. Шындығында да солай, Жаратқан иеміз ешкімді үлессіз қалдырмайды. Ырымшыл халқымыз тіпті балаларының санын бадырайтып айтпаған. Біреу сұрай қалса, «4-5 жаман қара бар ғой» деп сырғыта салған. Сұраған кісі де ары қарай қазбаламайды екен. Ұрпағының көбеюіне, өсіп-өніп жетілуіне зор мән бергендіктен болар, балаға қатысты ырым-тыйым, дәстүрлер де жетерлік. Кейбіреулерін ғана атап айтсақ, кішкентай балаға тіл-көз тимесін, сұқ өтпесін, назар түспесін деп олардың баскиіміне үкі, жыланның қураған басын, көзмоншақ қадап, тұмар тағып қоятын болған. Көпшілік бар жерге апарғанда маңдайына күйе жағады. Балаға үкі тағу бүгінде жоқ деуге болады. Ал көзмоншақты қадап жүргендерді жиі кездестіреміз. Алайда қазіргі көзмоншақтардың бәрі қолдан жасалған. Дегенмен ақ ниет, ізгі тілекпен қолданса, оның да септігі бар. Ал шынайы көзмоншақ деген кез келген жерде жататын, оңай табылатын зат емес. Оны дария мен өзен-көлдердің жаға-жиегінен іздейді. Толқын ұрып шайып, жып-жылтыр болған кішкентай домалақ қарасұр немесе қара тастың бірнеше жерінде ақ дақтары болады. Мұндай тас адам көзінің ағы мен қарасының нышанындай болғандықтан былайғы тастардан өзгешеленіп, тылсымдау көрінеді екен. Сол ерекше тасты зергерлер шеберлікпен әдемілеп теседі де, ұл балалардың баскиіміне немесе киімінің өңіріне қадап қояды. Ал қыздардың көзмоншағын көбінесе күміске бекітіп, бұралмалы бау жасап сәндейтін болған.

Қазіргі көзмоншақтар қолдан жасалған

Жас балаларға қатысты «көз тию», «тіл тию», «сұқ өту», «аш кіру» деген сөздер негізсіз шықпаған. Әр адамның бойында әртүрлі деңгейде биоөріс, көзінде от болады. Қазіргі тілмен айтсақ, энергия, аура бар. Адамдар сәбиге ешқандай жамандық ойламаса да, көзіндегі назар күші балаға беріліп, кішкентай бала оны көтере алмай, ауырып қалады. Қызуы көтеріледі, іші өтеді, құсады, жылап жүдей береді дегендей, балаға ауырлық түседі. Тәжірибелі әжелер мұндайда не болғанын бірден түсініп, баланы таза сумен ұшықтайды, тұзбен аштайды, адыраспан мен арша түтіндетіп аластайды. Қазір осындай ем-домды халық емшілері қайта жаңғыртып қолданып жүр. Бір таңғаларлығы, осындай ырымдардан кейін бала бірден жеңілденеді, Әжелеріміз немерелерінің маңдайына күйені де білгендіктен жаққан. Өйткені адамның көзі бірден балаға емес, маңдайындағы күйеге түседі де, көз өту қаупі әлсірейді. Үлкен аталар мен әжелер сәбиге өте еміреніп қарауға тыйым салған. Өздері немерелерін қанша елжіреп жақсы көрсе де, «ой, жаман, сұрың бар болсын…» деп еркелетіп жатады. Алты алаштың ардақтысы болған менің қайын атамның көзінің отты әрі жанарының тым өткір болғанын жұрт біледі, аңыз етіп айтады. Атам марқұм ешқашан балаларды сүймейтін, көзіне тура қарамайтын. Өте бір еркелеткенде «жақсы бала екен ғой өзі, адам бол» деп арқасынан қағып не басынан сипайтын. Тіпті өзінің жалғыз немересі Ержанды сүйген емес, тек маңдайынан иіскеп, бауырына қысып қана қоятын. Бұл атаның жас балаларды ұнатпағандығынан немесе қаталдығынан емес, «ауыртып алармын, зияным тимесін» деген аталық парасаты екен. Әлі күнге дейін ел ішінде үлкен кісілердің балалардың қолынан сүйіп, маңдайын иіскеп өз көңіл-ниетін білдіру сақталған. Осы күні кішкентай балаларын көтеріп базар аралап жүрген жас келіндерді көргенде жүрегім сыздап кетеді. Олар тым болмаса сақтану шарасын, ырымын жасамай, бейқам жүреді. Әсіресе Алматының «барахолкасы» мен көк базарында кім жоқ дейсіз?! Ондай жерлерде алуан ниетті, сан түрлі мінез-құлықты, неше түрлі биоөрісті пенделер бар емес пе?! Адамдар көп жиналған жерге баламен барғанда немесе базар аралағанда балаңыз ешқашан баскиімсіз жүрмегені дұрыс. Содан кейін жоғарыдағыдай орындарға барып келген соң, шаршады деп ұйықтата салмай, міндетті түрде суға түсіріп, жуындырып алған жөн. Әртүрлі себептермен шомылдыру мүмкіндігі болмаса, тым құрығанда беті-қолын жуыңыз. «Таза болсаң судай бол, бәрін жуып кетірген» деп халқымыз тегін айтпаған. Тіршіліктің төрт негізінің (ауа, су, от, топырақ) бірі саналатын судың қасиетін тәптіштеп айтпасақ та түсінікті…

Зейнеп АХМЕТОВА

Суреттер: Интернеттен алынды

Күйеу таңдаудағы 10 ереже

2015-12-012012-10-05 by Aikarakoz

Әрбір бойжеткен үшін бала сүйіп, күйеуге шығу – өмірдегі басты мақсаттардың бірі. Ерте кезеңдердегі қызына ата-ана жұбай таңдаңдап, кіммен құда болатынын шешіп қоятын дәстүрлер түбегейлі жоғалған. Әр ару өз тағдырын өзі таңдай алады. Сезімге беріліп, ғашықтықтың көзсіз соқырлығымен таңдау жасауда қателесіп кететін құрбыларымыз да аз емес. Махаббат – ғажайып сезім, алайда, неке – алдағы тіршілігің мен өміріңнің кепілі.

Күйеу таңдаудағы 10 ереже

Таңдаған күйеуіңіз әке ретінде де, жұбай ретінде де көңіліңізден шығып, өміріңізді жайнату үшін біздің бірнеше кеңеске назар аударыңыз.

Сізге жүрегі мен қолын ұсынып жүрген жігіт бар делік. Сіздің оған деген сезіміңіз бен қызығушылығыңыз ерекше. Егер болашақта отбасыңыз берік, шаңырағыңыз нық болсын десеңіз, ол жігітті біраз сынақтан өткізіп, жан-жақты байқаңыз. Бір ғана сезіммен ұзаққа бара алмасыңыз анық, отбасында сезіммен қатар өзара түсіністік, құрмет үстемдік етуі қажет.

Сонымен екінші жартыңызды таңдауда есте ұстаңыз:

1. Отбасына назар аударыңыз

Бәріміз де жастайымыздан ата-анамыздың тәрбиесімен қоса, олардың жеке қасиеттерін сіңіріп өсеміз. Көңіліңіз ауған жігітті жақынырақ танығыңыз келсе, оның отбасымен танысыңыз. Оның туыстарының өзара қарым-қатынасына қарап, болашақ отбасыңыздағы арақатынас моделін көре аласыз. Үлкенге құрмет, жаны ашу, әйелді сыйлау сияқты тағы да басқа әдеттер бауырларынан, ата-анасынан көрініп тұрса, сіз таңдаған жігіт – болашақ жұбайыңыз ретінде сай келетін жігіт болады.

2. Әлеуметтік дәрежелеріңізді салыстырыңыз

Ия, қазіргі заманда ақбоз атты да, ханзаданы да, патшалықтың жасауын да алуға болады. Алайда, әлеуметтік дәреже екі жақтан да тең болмаса, арты ажырасумен аяқталу ықтималдығы бар. Әлеуметтік теңсіздік болса, бір тарап екінші тараптан кем түскені іштей ұялады, қысылады. Әңгіме тек материалдық жағдайында ғана емес, рухани байлақ пен діни тұрғысындағы теңсіздік те қатынасты қиындата түседі. Сондықтан әлеуметтік дәрежесі тең жанды іздеңіз.

3. Балаларға көзқарасы

Барлық әйелге ұрпағын өзімен тең дәрежедегі жауапкершілікпен өсіретін еркек керек. Бірақ, оны бала болмай жатып қалай байқауға болады? Бұл турасында тіпті кей жігіттер ойын ашылып та айта алмайды. Алайда, кенже інісіне немесе ағасының бүлдіршініне қарауы, оны ойнатуы кішкентайларға деген жылылығын, балажандығын білдіріп-ақ тұрады. Бұл сынақты жүргізуде бүлдіршіндер табылмай қалса, құрбыңыздың көмегімен балақайлардың шулы мейрамына бірге барып көріңіздер.

Күйеу таңдаудағы 10 ереже

4. Генетикалық сәйкестік

Бұл тәсілге астыртын саясатпен кірісу керек :). Жігітіңізбен араңыз тым тығыз болып, бір-біріңізден сыр жасырмайтындай күйге жеткенде сүйіктіңіздің не туыстарының созылмалы ауруы бар ма, өзі жиі ауыра ма (иммунитетін білесіз), спортпен шұғылдана ма сұрап алыңыз. Денінің сап-сау екенін айтып, мақтана қоймаса да, өз денсаулығын күту – жауапкершілігінің молдығын білдіреді.

5. Үй шаруасында икемділігі мен қызығушылығының сәйкестігі

Егер жігітіңізге демалыс кездері жылы үйде, телевизор алдында жатқан ұнайтын болса, сізге арқаңызға сөмке асып, тауға шыққан ұнауы мүмкін. Бұл жағдайда екеуіңіз екі бөлек уақыт өткізуге тура келеді. Жар таңдағанда қызығушылық танытқан істеріңіздің толықтай бірдей болуы шарт емес, бірнеше іске бір пікірде болсаңыздар, жетіп жатыр. Осылай сіздер уақытты бірге көңілді өткізе аласыздар, сонымен қатар басқа достарыңызды да жоғалтпайсыздар. Үй шаруасында қандай екенін сырттай бақылау маңызды. Бір-екі істі тындырып беруді өтініп көріңіз.

Күйеу таңдаудағы 10 ереже

6. Сексуалды темперамент

Жыныстық тәжірбиесі мол еркек болса, алған жарына төсек қатынасында керемет күй сыйлай алады. Жеке өмірлерінде бір-бірінсіз күн кеше алмайтын болса, қалған қиындықтардан оңай өтуге болады. Сондықтан, жігітіңіздің жыныстық қатынас тақырыбында көп оқып, көп білгенін, алдын ала дайындық болғанын қалайтыныңызды астыртын жеткізіп көріңіз.

7. Ақша ұстауы

Ер жігіттің ақшаға деген қатынасы оның мінезі туралы көп нәрсе айта алады. Әрине, сүйіктісін қымбат ресторандарға апарып, сыйлағаны жақсы. Алайда, отағасы ретінде ақшаға жауапты және үнемшіл болуы керек. Ақырын ғана байқап көріңіз:

Сауда жасаған соң чектерін сақтай ма (өз-өзіне есеп беруі мүмкін)?
Тауар таңдарда бағасын салыстыра ма?
Кіріс-шығысқа кететін қаражатын жоспарлап жүре ме?
Артық ақша жинай ма?
Жақындарына қаражат бөле ме?

8. Өмірге көзқарасы

Толыққанды шешім қабылдамастан бұрын болашақ күйеуіңіздің өмірде не қалайтынын біліп алыңыз. Болашаққа жоспарын сұраңыз, неге қол жеткізсі келеді, тұлға ретінде қай салада қалыптасқысы келеді. Ол үшін отбасын құру қаншалықты маңызды? Оның пікірі мен сіздің пікіріңіз сейкес келіп жатса, бас тоғыстыруға әбден болады. Ал егер керісінше болса, ол жігітті өзі қалаған өмірді сүруіне мүмкіндік беріп, отбасын құруды жоспарламағаныңыз жөн.

9. Достары

«Маған досыңды көрсетші, сенің кім екеніңді айтайын». Ол сізді достарымен таныстырды ма? Жігітіңіздің отбасына байыппен қарағандай, достарына да анықтап назар аударыңыз. Олар кімдер? Өңшең бойдақтар ма әлде үйленгендер ме? Бастары қосылып, немен айналысады? Бір-біріне көмектеседі ме? Достары сізге құрметпен қарайды ма? Әр әрекетінен ой түйіңіз!

Күйеу таңдаудағы 10 ереже

10. Өзіңіз

Оның қасында тұрғаныңызда қандай сезімде болатыныңызды біліп алмай, сәтті таңдау жасаймын деп ойламаңыз. Оның жанында өзіңізді қауіпсіз, қуанышты әрі жайлы сезінсеңіз, жігіттің өмірлік жарыңыз болуға мүмкіндігі бар. Осы соңғы тармақта айтылғандар дұрыс болмаса, қалған тоғызын жоққа шығарады.

Жақсы, тәрбиелі, өмірде өз орнын қалыптастырып үлгерген күйеулер жерде шашылып жатпасы анық. Дегенмен, ойша керемет жігіттің портретін жасап алып, сондай жан кездескенше сарғая күтудің қажеті жоқ. Өйткені, кемшілік бәрінде бар, идеалды адам болған емес.

Күйеу таңдаудағы 10 ереже

Жоғарыда айтылғандарды есте сақтаңыз, өз-өзіңізге қараңыз, сонда бәрі жақсы болады. әр қыздың өзіне сай күйеуі болады 🙂

Суреттер: Интернеттен алынды

«Сүндетжейде» мен «сүндеткөрпе» жайында

2012-10-04 by Aikarakoz

«Сүндетжейде» мен «сүндеткөрпе» жайында

Ерте кезде баланы сүндетке қожалар, молдалар отырғызған. Баланы кез келген адам сүндеттемеген. Бұрынырақта бала сүндеттейтін қолы жеңіл, барлық жөн-жобаны білетін қожалар болған. Қу тілді біреу «қожасы жоқ ауыл жетім» деп бала сүндеттейтін адамы жоқ ауылды осылай қағытқан көрінеді. Қалай десе де, сол заманда әр ауылда дерлік бала сүндеттейтін қолы жеңіл молдалар, қожалар болған. Баланы тақ жаста – үш, бес, жеті жаста сүндетке отырғызған. Мейлінше көктем мен күз айларында сүндеттеу қолайлы деп есептелген.

Сүндетке отырғызған балаға арнайылап «сүндетжейде» мен «сүндеткөрпе» тігіледі. «Сүндетжейде» – кең әрі ұзын етіп тігілетін баланың жарасы жазылғанша киетін жейдесі. Мысалы, мен өзімнің немерелеріме өз қолыммен түйе жүннен «сүндеткөрпе» дайындадым. Базарда көрпенің сан түрі бар. Бірақ мен өз қолыммен жүнді түтіп отырып «айналасына жұғымды болсын», «ешкімге жамандық жасамасын», «өмірден тек жақсылық көрсін» деген жақсы тілегімді тілеп, көрпені өз қолыммен тіктім. Көрпенің бас жағына үкі қададым. Өйткені үкі қасиетті саналады әрі бала көрпенің бас жағы мен аяқ жағын шатастырмауы керек. Көрпенің біресе – бас жағын, біресе аяқ жағын қалай болса, солай жамылуға болмайды. «Сүндеткөрпе» де – қазақта бұрыннан бар нәрсе. Дүкеннен дайын көрпені сатып алғаннан гөрі әр әже немересіне «сүндеткөрпені» өзі қолымен дайындағаны дұрыс деп ойлаймын. Кезінде Ержанымның «сүндеткөрпесін» әжесі тіккен болатын. Соның қабын сөгіп, жүнін жуып, содан Нұрсұлтанға «сүндеткөрпе» дайындадым. Өзінің әкесінің «сүндеткөрпесінің» түйе жүнінен баласына қайтадан «сүндеткөрпе» тіктім солай. «Сүндетжейде» мен «сүндеткөрпе» балаға міндетті түрде тігілуі керек.

«Бұл менің міндетім еді…»

Менің әкем үлкен дәрігер болатын. Өзі де көп балаларды сүндетке отырғызған. Есіме мына бір оқиға түсіп отыр. Ұмытпасам, әкем «Ислам және медицина» деген кітапты оқып отырып: «Ақымақ! Мына бір дәрігерсымақ елді шатастырып мынандай нәрсе жазыпты…», – деп ашуланып лақтырып жіберді. Жаңағы кітапқа «сүндетке отырғызу баланың өміріне қауіпті, бала мүгедек болып қалады» деген сияқты нәрселер жазылған екен. Мұндай түсінік Кеңес өкіметі кезінде белең алды. Өйткені ол кездегі жүйе адамның Жаратқан иеге деген сенімін тартып алды. Салт-дәстүрге, әдет-ғұрыпқа деген сенімін жоғалтты. Сол кездері құрылған «Құдайсыздар қоғамының» ең бірінші белсене кіріскен шаруасы – осы сүндеттойды болдырмау, яғни сүндетті жою болды. Осының кесірінен Кеңес Одағы кезінде балалардың көпшілігі, әсіресе орысша оқығандардың балалары сүндетсіз қалды, ол – рас. Кеңес өкіметінің кезінде сүндеттой жасау деген мүлде ұмытылды деуге болады. Бірақ көптеген қазақ отбасылары жасырын болса да, баласын сүндетке отырғызуға тырысты. Той-томалақ жасап, дабыра қылмағанмен, қазақ мұсылмандығынан айныған жоқ. Біз қалада тұрсақ та ұлымызды сүндетке отырғыздық. Ол кезде атаның өз отбасы болды, бізден бөлек тұрды. Бір жағынан, сол кезде Мәскеуге жолушылап кетіп, үйінде болмаған еді. Ержанның әжесі (Бәкеңнің нағашы апасы) өзінің сіңлісінің дәрігер баласын шақыртып, баламызды сүндеттеді. Кейін атасы келгенде айттық. Ата сонда қатты қуанды. «Бұл менің міндетім еді», – деп апаға алғысын айтты. Немересіне көрімдігін беріп, мәз болды. «Жылады ма» деп сұрады бірден. Ержанның жыламағанын, «Батыр бала Болатбекті» айғайлап айтып жатқанын айтып бердік. Атамның Мәскеудегі досына кішкентай немересінің сүндетке отырғызғанда қайсарлық танытқанын қуана жеткізгені жайлы жазылған хатының көшірмесін кейінірек архивінен таптық. Ата хат жазғанда міндетті түрде көшірмесін алып қалатын…

Зейнеп АХМЕТОВА

Қызғаныштан қалай арылуға болады?

2012-09-17 by Aikarakoz

Күйеуіңіз жұмыстан кешірек келіп, жаңа көмекші қыздың пайда болғанын айтып, онымен әңгімесі тез жарасып кеткенін сөз қыла ма?

Немесе, жігітіңіз сіздің құрбыңызбен жақсы достасып кетті ме?

Мұндай жағдайда белгісіздік пен шарасыздық бір уақытта алқымыңыздан алып, тыныштығыңызды кетіріп жатыр. Сүйіктіңізді біреу алып кетердей күйдесіз. Бұл – қызғаныш.

Қызғаныш көре алмаушылыққа кішкене ұқсайды. Бұл – біреуде бар нәрсе өзіңізде жоқ болғанда қинайтын ыза мен өне бойдағы олқылықтың қосындысы. Әдетте көре алмаушылық пен қызғаныш өз-өзін төмен бағалауға, өз-өзін жек көруге алып келеді. Бұл құбылыстардан ешкім сақтана алмайды. Күндердің күнінде сізден де әдемі, сізден де ақылды біреу табылады, сонда осы сезімді бастан кешуіңіз бек мүмкін. Ол үшін ұялудың да қажеті жоқ, бәріміз тірі жанбыз. Тек қана дер кезінде тоқтата білу керек.

Қызғаныштан қалай құтылуға болады?

Біз неге қызғанамыз осы? Жеке өмірді қызғаныштың ықпалынан ғана күл-талқан етіп жататындар қаншама. Сондықтан, өзіңізді «қызғаншақпын» деп ойласаңыз, біз ұсынатын бірнеше кеңеске құлақ асыңыз.

Көре алмаушылық пен қызғаныштың ең басты зияны – адам өз өмірін бақылауда ұстай алмауы. Көпшілігі өзгенің әрекетін ойлап жүріп, өзіне назар аударуды ұмытады. Әрине қызғану арқылы сырт келбетіңізге көңіл бөліп, жаңа іспен айналысуды бастап, өз бағасын арттырып жататын жандар бар, бірақ, тым аз.

Сізге жағымсыз қасиеттен құтылудың бірнеше жолын ұсынып отырмыз.

1. Бірінші кезекте, өз сезімдерін анықтап алу

Қызғанасыз, қызғанып тұрып, оны мойындамайсыз. Осылай көңіліңіздің тыныштығын бұзып, түсініксіз күйге түсесіз. Өз-өзіңізге іштей қызғанатыныңызды мойындаңыз. Бұл – қызғаныштан арылудың алғашқы қадамы.

2. Қызғанышыңыздың себебін табыңыз

Әріптесіңіз өз жұмысынан ләззат алып, қызметі жоғарылап жатқанын көрсеңіз, іштей қызғанып қаларыңыз сөзсіз. Ондайда неліктен қызғанатыныңды түсінуге тырысыңыз. Мүмкін ол өз ісінің шебері болар?! Дәл солай күйеуіңізді не сүйіктіңізді неге қызғанатыныңыздың себебін түсінуге тырысыңыз. Күйеуіңізбен қызғанышыңыз жайлы ашық сөйлесіп көріңіз. Арты жанжалға ұласпауын қатты қадағалаңыз. Бұлай сырласу бір-біріңізді жақындастыра түседі.

3. Болжамдарыңызға күмән келтіріңіз

Қызғанышыңыз қиялыңызды шарықтатып, күйеуіңізді бір қызбен «қолтықтастырып» қоятын болар? Немесе «мені тастап, басқаға кетеді» деген азғын ойлар маза бермей ме? Өз болжамдарыңызға бөгет қойыңыз. Ойға алған нәрсеңіздің жүзеге асатынын білетін боларсыз?! Сондықтан, ойыңызбен жамандық шақырмай, тек жақсы тұстарды ойлаңыз. Күйеуіңіз жұмысынан кешіксе, «басқа әйелге кетті» деп емес, «бір досын кездестіріп, сонымен жүрген болар» деп неге ойламасқа?!

4. Шешім қабылдауға асықпаңыз

Құрбыңыз сүйіктіңізді басқа қызбен көргенін айтты ма? Ашуға булығып тұрған күйде арадағы қатынасты талқандауға асықпаңыз. Мүмкін құрбыңыз әдейі айтқан болар? Ол дос кейпіндегі дұшпаныңыз болар? Ол сіздердің махаббаттарыңыздың талқандалуын көздеген болар?

Оқиға орын алған уақытта бұрылыңыз да, кетіп қалыңыз не жалғыз қалыңыз. Оқиға суынған соң бәрі анықталады. Тіпті құрығанда, ертесіне өкініп отыратын іс істеуден аман қаласыз.

5. Қызғанбаңыз, сүйсініңіз

Қызғаныш әдетте бір адамның бойынан өзіңде жоқ қасиетті не қылықты көрген кезде пайда болады. Өз қызғанышыңызды өзіңізді қамшылап отыратын құрал ретінде қолданыңыз. Қызғаныш тудырған адамның бойындағы қасиеттерді өзіңізде дамытуды қолға алыңыз. Көршіңіз сияқты арық, әдемі болуды қаласаңыз, спортпен шұғылданып, салмағыңызды ретке келтіріңіз. Сүйіктіңіз көз салды деген жанды да бақылап көріңіз. Мүмкін ол тазалыққа құмар адам болар, мүмкін ол өзін күтіп ұстайтын жан шығар. Адамның істегенін адам істейді, сіздің қолыңыздан да келетін дүние.

Кез келген адам бойының жақсы жақтарын өзіңізде ұлғайтыңыз. Қысылмай, қалай үйренгенін сұраңыз, кеңес алыңыз. Ойша қарсыласыңыз болған адамды кеңесшіңізге не «ұстазыңызға» айналдырыңыз.

Қызғаныш сезімдері бойыңызды билеп алса, оған себеп бар ма, жоқ па, соны анықтау керек. Ұнамсыз сезім – қызғаныштың пайдаңызға қызмет етуін бақылаңыз. Күдіктенген кейбір мәселелер рас боп шықса, еш қамықпаңыз. Бастысы – өзіңізге деген құрметтің жоғалып кетпегені.

Сурет: mirsovetov.ru

Кірпігіңізді күте білесіз бе?

2012-08-21 by Aikarakoz

Қайқайған, қалың, ұзын, найзадай кірпіктерді қай қыз болса да армандайды. Бүгінгі таңда оған қол жеткізу де қиын емес, жасанды кірпік жалғап беретін әсемдік салондары көп. Бірақ, арнайы той-томалақ пен кештерге жасатпаса, жасанды кірпікпен мәңгі жүре алмайсың. Бәрібір өз кірпігіңнің керемет болғанын қалайсың…

Кірпігіңізді күте білесіз бе?

Ошаған (репейное) майы. Кірпік күтуде көп аталатын құралдың бірі. Ол кірпіктің өсуін тездетіп, қажетті дәрумендермен қамтамасыз етеді. Сонымен қатар кірпіктің түсуін баяулатады.

Таусылған сүрмеңіздің (тушь) флаконын тастамай, ішін жуып, кептіріп, ошаған майын құйып қойыңыз. Күн сайын кешке кірпігіңізге жағып жүріңіз. Майдың көздің шырышты қабығына түсіп кетпеуін қадағалаңыз. Майды жағып, 15 минуттан соң құрғақ мақтамен сүртіп тастаңыз.

Кірпігіңізді күте білесіз бе?

Майсана (касторовое) майы. Бұл да кірпікке өте тиімді құрал. Ошаған майын қолданғандай, бұл майды да ескірген таусылған сүрме ыдысына құйып қоясыз. Күнде кешкісін жағып жүріңіз.

А дәрумені. Кірпігіңіз ұзын боп, тез өссін десеңіз, А дәрумені жақсы көмектеседі. Майсана майына А дәруменін (дәріханада сатылады) араластырып, күнде ұйықтар алдында кірпігіңізге жағып жүріңіз. 5 минуттай ұстап, мақтамен сүртіп алуды ұмытпаңыз.

Кірпігіңізді күте білесіз бе?

Массаж. Кірпіктерді арнайы тарақтарымен жиі тарап, кірпік түбіне көбірек массаж жасап тұру да өте пайдалы, кірпіктің өсуін тездетеді. Кірпігіңізді сүрмемен бояғандай астынан жоғары қарай, түбін саусақтың ұшымен оңға, солға уқалаңыз.

Кірпігіңізді күте білесіз бе?

Вазелин. Қолжетімді әрі тиімді құрал боп табылатын вазелин бір айда нәтижесін көрсетеді. Ол үшін вазелинді күнде жатар алдында кірпігіңізге қалыңдап жағыңыз. Вазелин кірпікте түні бойы тұрып, әбден сіңіуі керек. Осылай аптасына үш реттен бір ай бойы жақсаңыз, кірпігіңіздің қалыңдап, ұзарғанын байқайсыз.

Суреттер: ona-znaet.ru

Қауыннан тосап жасап көріңіз

2012-08-21 by Aikarakoz

Иісі аңқыған қауынның дәміне тек жазда ғана емес, қыста да тамсануға болады. Ол үшін уақытыңызды қиып, төмендегі тосапты жасап алсаңыз болғаны. Жазда жабылған банкілердің рахатын қыста көреріңіз анық. Бұл тосапты тәтті бәліш және құймақтың жанына қосып, қонағыңызға ұялмай ұсына аласыз.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

Қажетті заттар:

-қауын – 1 кг;

-қант – 1,2 кг;

-су – жарты литр;

-ванилин – 5 гр;

-лимон қышқылы – 3 г.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

1. Тосап дайындау үшін қатты пісіп кетпеген, қатқылдау қауынды таңдаңыз. Қауынның сыртын жуып, сүртіп, құрғатыңыз. Қауынды қабығы мен дәндерінен тазартып, шамамен 2-3 сантиметр болатындай төртбұрышты бөліктерге бөліп, тураңыз.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

2. Көлемі екі литрлік кастрюлдің (қажетті мөлшерді таңдаңыз) жартысына су құйып, қайнатыңыз. Қайнаған суға туралған қауынды салып, 5-6 минут қайнатыңыз. Қайнаған соң қауынның үстінен мұздай су құйып, 3-4 минутқа қалдырыңыз. Одан кейін қауынды сүзіп алып, суын сорғытып қойыңыз.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

3. Қауынның суы сорғып болғанша, сиропты дайындап алыңыз. Ыдысқа жарты литр су құйып, қайнатыңыз. Қайнап тұрған суға себелеп отырып, қант салыңыз. Үнемі араластырып отыруды ұмытпаңыз. Сиропты 10-15 минут қайнату керек.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

4. Үлкенірек ыдысқа кеуіп қалды-ау деген қауын кесектерін салып, үстінен дайындап алған сироптың жартысын құйыңыз. Отты ақырын басып, араластыра отырып, 6-7 минут қайнату керек. Қайнап болғаннан кейін ыдысты оттан түсіріп, бетін қақпағымен жауып, 7-8 сағатқа қойып қойыңыз. Ол уақытта қауын қантты сіңіреді.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

5. 7-8 сағат уақыт өткен соң кастрюлді тағы да бәсең отқа қойып, үстіне сироптың қалған жартысының жартысын құйыңыз. Қайнаған соң араластыра отырып, отта 9-10 минут ұстаңыз. Одан кейін тосапты оттан түсіріп, 9-10 сағатқа тұндырып қою керек.

Қауыннан тосап жасап көріңіз

6. Бәрі біткен соң тосапты тағы да баяу отқа қойып, қалған сироптың барлығын қосыңыз. Қоспа қайнаған соң ванилин мен лимон қышқылын қосып, тағы да 15-20 минут қайнатыңыз. Қауын кесектері езіліп, сұйық тосап болғаннан кейін стерилденген банкілерге құйып, жауып алыңыз. Қысқы бір тағам дайын.

Ана парасатты болса, әже данышпан болады

2012-07-11 by Aikarakoz

Бүгінгі қыздарға кесте тіктіріп, шұлық тоқыта алмаймыз. Өздеріне ұнаған матадан «қалаған үлгіде көйлек тігіп ал» деп мәжбүрлеу де мүмкін емес. Барлығы сатылады. Барлығы дайын. Өз басым күні бүгінге дейін шаршаған сәтте бір мезгіл кесте тіккенді жақсы көрем. Кестенің өрнегіне қарағанда адам бөтен ой ойламайды. Ойыңнан өрнек салып отырғанда тек соның әдемі болып шығуына көңіл бөлесің. Есіме түскен мына оқиғаны айта кетейін. 1974 жылы атаның туған күніне арнап әдемі екі жастыққап кестеледім. Әлі күнге дейін сақтаулы. Ата жастыққапты көргенде: «Мені ұзататын қыз құсап… Мынауың не?» – деді ашуланып. «Ата, кешіріңіз, мен мұны өз қолыммен сізге арнап тіктім», – дедім мен. Сонда барып атаның жүзі жылыды, әйтпесе лақтырып жіберер ме еді… «Қарай гөр, тура машинамен тіккендей», – деп еді сонда өз қолыммен тіккен еңбегімді бағалап. Қолдан істелген нәрсе бөлек болады. Бертінде екі немереме арнайы төркөрпе жасадым. Оны ана жер, мына жерден теберікке бергеннен жиналған маталардан құрадым. Ондай теберікке берілген бір жапырақ матаны біреуге бере алмайсың, қалай болса солай тастауға болмайды, мейілінше қажетке жаратқан жақсы. Төркөрпені тігіп жатқанымды көргенде «жұмыс істемегендіктен ерігіп тігесің ғой, әйтпесе бұл күнде не керектің бәрі дүкенде толып тұр» дегендер де болды. Өкініштісі, менің мұны мүлде басқа мақсатпен тіккенімді олар түсінбеді. Біріншіден, бұл – талай үлкен кісілердің теберігі, Құран оқылған жерден келген қыжымдар, пүліштер. Екіншіден, мен соны өз қолыммен тігіп отырмын. Ертеңгі күні мен өмірден өткен кезде Анарым (келіні) әжелерінің немерелеріне өз қолымен тіккенін айтып, мұны келіндеріне табыстайды. Қазақтың кез келген қолөнері атадан балаға, ұрпақтан ұрпаққа осылай жеткен жоқ па?! Өзіміздің қолөнерімізді осылай дамытып, түрлендіріп мұра етіп қалдырмадық па?! Әңгімемізді кішкентай қыздың жетіге толғанда құлағын тесіп, үлкен өмірге бағыттайтынымыздан бастадық. Өз басым, ылғый да жастардан бір нәрсені талап етуден бұрын оларға үлкендердің алдымен өздері үйретуі керек екенін, көрсетуі керек екенін айтып келем… Ал бұдан шығатын қорытынды – қыз тәрбиелі болса, келін өнегелі болады. Келін өнегелі болса, ана парасатты болады. Ана парасатты болса, әже данышпан болады. Өмір осылай жалғасады.

Зейнеп АХМЕТОВА

Сурет: shttuchka.ru

Сусабынды қалай таңдайсыз?

2012-07-11 by Aikarakoz

Жібектей жұмсақ, толқындай тербетілген, жып-жылтыр, сау шашты қай қыз армандамасын?! Мұндай шашқа ие болу үшін арнайы күтім керек. Шаштың жылтырауы сусабынға да байланысты. Сусабынды қалай таңдау керек?

Дүкенге келіп, сөре толы түрлі-түрлі сусабындардың қайсысын таңдарымызды білмей қалатынымыз анық. Жарнамадан жиі көрсетіп, аты танысын ала саламыз.

Шындығында, шашыңызды қандай сусабынмен жусаңыз да, құрамында қандай дәрумендер бар, шашыңыздың кемшілігін түзейді ма, бәрібір шашқа әсері болмайды. Өйткені, шаш өлі жасушалардан тұрады. Оған қымбат маскалар мен майлар жағып, әуреге түссеңіз де, нәтиже болмауы мүмкін. Нағыз күтімді қажет ететін тірі жасушалар шаштың түбінде және бас терісінде. Сондықтан шаш күтімі – шаштың ұзына бойы мен ұшына назар аудару емес, бас терісін күту және дұрыс таңдалған сусабын екенін біле жүрейік.

Мамандар бас терісін үшке бөледі:

Майлы тері;
Құрғақ не сезімтал бас терісі;
Қайызғақты.

Сусабынды бас терісінің түріне қарай таңдау керек. Ал теріге жүргізілетін емдік істер (шаштың түспеуін, тез өсуін, ұштанып кетпеуін қадағалау) арнайы құралдармен (маска, бальзам, кондиционер) жасалады. Сусабын – шашты тазартуға арналған құрал.

Майлы шаш не майлы бас терісі.

Егер шашыңыз жуғаннан кейін екі күн өтпей кірлеп, аптасына екі реттен көп жууға тура келетін болса, шашыңыз майлы түрге жатады. Бұл түрдегі шаш пен бас терісіне көлем беруге арналған, сезімтал теріге арналған және майлы шаштарға арналған сусабындар қолайлы. Шаштың бояуын сақтайтын, құнар беретін (питательные) сусабындар құрамы майлы болады да, шашыңыз одан сайын тез кірлейтін, жылтырамайтын болып қалады.

Құрғақ не сезімтал бас терісі.

Әрең дегенде таңдап алған сусабыныңыз басыңызды ашытып, қышытып, бөртіп жіберетін болса, бас теріңіз тым сезімтал не құрғақ болғаны. Терінің бұл түрі арнайы жұмсартатын, ақырын жууды, асқынтып жібермейтін құралдарды қажет етеді. Тек сезімтал теріге арналған сусабындармен жуу керек. Неғұрлым сенімді әрі сапалы брендті таңдаңыз.

Қайызғақ.

Бұл – көпті толғандыратын күрделі мәселе. Шашыңыз мейлі майлы болсын, құрғақ болсын, сусабынды дұрыс таңдамасаңыз, қайызғақ қаптап шыға келеді. Мұндағы басты қағида – бас терісінің түрін анықтап, тек соған сай келетін сусабынмен жуу, сонда қайызғақ болмайды. Ал егер басыңыздағы қайызғақ мүлде кетпей, уақыт өткен сайын көбейе берсе, айына бір рет бас терісіне пилинг не флюид жасатып жүріңіз. Әсемдік салондары мамандарының көмегіне жүгінесіз. Қайызғақты шашқа арналған арнайы сусабынды қолданып жүріңіз.

Сусабынның сапасын қалай анықтауға болады?

Сусабынды қалай таңдайсыз? Сусабынның сапасын анықтау үшін төменде айтылғандарды ерінбей орындап шығыңыз:

Стақанға не кесеге су құйыңыз.
Суға бір қасық мөлшерінде сусабынды қосыңыз.
Сусабын мен су тұнғанша, 10 минут күтіңіз.

10 минут өткен соң сусабын ірімшікке ұқсас тұнбаға айналса, сусабынды лақтырыңыз. Ол – сапасыз сусабын. Мәселе сапасында емес, құрамында натрий және аммоний сульфаты бар сусабынды қолданбаған жөн.

Суреттер: blogerov.net

Ақын мен жұлдыз

2012-07-09 by Aikarakoz

Жаным саған сыңар дер ем бір бөлмей,

Тағдыр бізді сырлас қылған білгендей:

Мені ешкімнің түсінгісі келмейді,

Сені де ешкім түсіне алмай жүргендей…

Неге ғана осы күйді көп кешем?

Жерде мұңға мен шомылдым , көкте сен…

Көз алдымда ақын болып барасың,

Жарар еді мен жұлдыз боп кетпесем…

Солғын кейіп санамдағы сөзді ұрлап,

Боз кештерде мұңайтса да бозғыл бақ,

Жасқа айналмай кеудемдегі жан сырым,

Өлең болып жатқаннан соң көз құрғақ…

Қою түннің бұрымына өрілген,

Күміс нұрың көрінеді көгімнен.

Сенің отың күннен де ыстық сияқты,

Жұлдызым-ай, таң алдында көрінген!

Жылдар қанша ауысса да жылдарға,

Түнек әлем орнай қоймас бұл маңға.

…Ғажабынан айрылмайды дүние-

СЕН НҰР ТӨГІП, МЕН ЖЫР ТӨГІП ТҰРҒАНДА!!!

Өлеңді жазған: Рахат Әбдірахманов

Сурет: chitalnya.ru

Шомылуға арналған киімді қалай таңдайсыз?

2012-07-09 by Aikarakoz

Шомылуға арналған киімді қалай таңдайсыз?

Бөксеңіз тым жалпақ, төсіңіз кішкентай не аса үлкен, бел жоқ, өте толықсыз… Ия, өзінің мүсініне көңілі толатын адам сирек кездесетін шығар.

Демалысыңызды жағажайда өткізер болсаңыз, мұңаймаңыз. Бар болғаны, шомылуға арналған киіміңізді мүсініңізге сай таңдай білсеңіз болғаны. Төмендегі суреттердің біріншісі – сәтсіз таңдалған, екіншісі – сәтті таңдалған шомылуға арналған киім. Яғни, сіздің мүсініңіздің кемшіліктерін жасырып тұрады.

Бөксесі жалпақтарға

Шомылуға арналған киімді қалай таңдайсыз?

Шомылуға арналған киімнің жоғарғы бөлігін сәтті таңдай білу керек, назар бірден соған түсетіндей. Шолақ шалбар сияқты болып келген шомылуға арналған киімнен қашыңыз, ол бөксені одан сайын жалпайтып көрінеді.

Белі жіңішке, алмұрт тәріздес мүсіндерге

Шомылуға арналған киімді қалай таңдайсыз?

Төсі кішкентайларға

Шомылуға арналған киімді қалай таңдайсыз?

Желбезегі бар киімдерді таңдаған дұрыс. Бандо стиліндегі шомылуға арналған киім төсіңізді одан сайын кішірейтіп көрсетеді.

Белі жуандарға

Шомылуға арналған киімді қалай таңдайсыз?

Қарынды жасыру керек болғандықтан жабық киім таңдағаныңыз дұрыс. Асты мен үсті бөлек-бөлек шомылуға арналған киім толық мүсінділерге жараспайды.

Төсі үлкендерге

Шомылуға арналған киімді қалай таңдайсыз?

Төсті қатты тартып, көтеріп тұратын киімді таңдаған жөн. Шомылуға арналған киімнің тартқышы жалпақ, үшбұрышты болсын. Жоғарғы бөлігі кішкентай ғанасынан аулақ болыңыз.

Суреттер: stroiniashka.ru

Келін өнегелі болса, ана парасатты болады

2012-07-09 by Aikarakoz

Келін өнегелі болса, ана парасатты болады

Бұл күндері қарап отырсақ, байлық па, барлық па, мақтаншақтық па, даңғазалық па, есіріктік пе, қалай дерімді білмеймін, титімдей бір-екі жасар қыздардың құлағын тесіп, алтын, тіпті бриллиант тасы бар қымбат сырға салғандарды көріп жүрміз. Осының қажеті қанша? Қазақ қыздың құлағын жеті жасында тескенін айтып өттік. Өйткені жетіге дейін ол қуыршағын ойнап, тұлымшағы желбіреп асыр салып, балалық дәуренді басынан өткеруге тиісті. Өкініштісі, бұл күнде осыған мән беріп жатқан ешкім жоқ. Сырғаны тек сәндік үшін, әдемілік үшін салады деп түсінеді. Сол себептен тым кішкентай кезінен қыздарының құлағын тестіріп, қымбат тасты сырғаны салып жатады. Қазақ ештеңені жайдан-жай әрі негізсіз істемейтінін мен ылғый да айтып келем. Өз басым, 2-3 жасар титімдей қыздардың құлағының тесілгенін көргенде бір түрлі жаным ашиды. Кейбіреулер бұған аса қатты мән беріп қарамайтын да шығар, бірақ менің жүрегім ауырып қалады. «Әттеген-ай, мына бала балалықтан өтуі керек еді ғой…» деп ойлаймын мұндайды көргенде. Әр нәрсенің өз жолы болады, кез келген нәрсенің өз уақытымен жасалғаны дұрыс. Баланы ашамайға отырғызғанда жария етіп, дабыралатып өткізетінін айттық. Өйткені ұл бала – болашақта елін-жерін қорғайтын азамат. Сол себепті ертеден-ақ жаужүрек әрі намысшыл болып өсуі керектігін санасына сіңіреді, балаға жауапкершілік жүктейді. Ал қыз баланың құлағын тесуді әжелері мойнына алған. Анығы, бұл – отбасындағы әйел адамдардың, апа-жеңгелерінің бітіретін шаруасы. Қыздың құлағын тескен кезде ауылдың әйелдері, апа-жеңгелері жиналып келіп, шашуын шашып, кішігірім той-томалақ жасайды.

Келін өнегелі болса, ана парасатты болады

Құлақты қалай тескен?

Құлақ тесерде алдымен сырғалығының екі жағынан екі тарыны сәйкестендіре қойып, жанын кетіре уқалайды. Содан кейін ғана отқа қыздырылып әбден тазаланған инемен тескен. Бұрынырақта, менің кішкентай кезімде, құлақты тескен соң бірден сырға салмай, иттің жүнінен ширатылып жасалған жіпті өткізіп қоятын болған. Өйткені ата-бабаларымыз, бір жағынан, итті «жеті қазынаның» бірі санаса, екіншіден, ит жүнінің белгілі бір қасиеттерін білген. Құлақты іріңдетпейтінін, ісірмейтінін әрі тез жазылып кетуіне әсер ететінін білгендіктен де, алдымен иттің жүнінен жасалған жіпті пайдаланған. Бұл күнде иттің жүнінің адам денсаулығына пайдалы екенін дәрігерлер де айтып жатыр. Иттің жүнінен жасалған белдемшелердің денсаулыққа пайдасы барын жарнамалап жатқанын теледидардан көріп те жүрміз. Өзгені қайдам, мұны біздің ата-бабаларымыз есте жоқ ескі замандардан-ақ білген. Ал кейбіреулер шайдың самасын өткізетін болған. Шай да – қасиетті шөп, өйткені шайдың

қасиеті болмаса, бүкіл әлем халқы оны ішпес еді. Шайдың да құлақты қызартпайтын, ісірмейтін қасиеті бар. Осыдан кейін өзінің түкірігімен сулап, жаңағы сама немесе иттің жүнінен жасалған жіпті жылжытып, қозғап отырған. Осылай екі-үш күннің айналасында-ақ баланың құлағы жазылып кеткен. Әбден жазылған соң әжелеріміз қыздың құлағына күмістен соғылған сырғаны салғанды жөн көрген. Күміс – өте таза әрі емдік қасиеті мол металл. Күміс сырға таққан баланың құлағы ешқашан асқынып кетпеген, ауырмаған әрі құлақ күміске үйренген соң алтынға да тез бейімделеді.

…Қыздардың тәрбиесіне қатысты жайды әр сұхбаттарымда міндетті түрде айтып жүремін. «Үнемі қайталап айта береді» деп кейбіреулердің мені кінәлаулары да мүмкін. Бірақ қыз тәрбиесін назардан шығарып алғанымыз жасырын емес. Тәрбие тізгінін босатып алдық. Бұған қыздарымыздың қалай болса солай ашық-шашық киініп, кіндігін көрсетіп жүргені дәлел. Жас қыздардың көшеде ашықтан ашық темекі шегіп, сыра ішіп жүргендерін көріп жүрсек те, мән бермеуге айналдық. Олардың ертеңгі ана екенін естен шығарып жүрміз. Ал біздің ата-бабамыз балалық дәурені өтісімен қызға дұрыс тәрбие беруді қолға алған. Қыз – аз күнгі қонақ. Сондықтан да күні ертең келін болып түскен жерінде ата-анасына, ауылына сөз келтірмеуін алдын ала ойлаған.

Зейнеп АХМЕТОВА

Суреттер: byt52.ru

«Пингвин» тіскебасарын қалай дайындауға болады?

2012-07-09 by Aikarakoz

"Пингвин" тіскебасарын қалай дайындауға болады?

Қонақтарға жайған дастархан үстінде сүйкімді «пингвиндер» тұрса, бәрінің назарын аударары сөзсіз. Есте қалар тіскебасарды сіз де жасап көріңіз.

Қажет болар заттар:

– Зәйтүн;

– Сәбіз;

– Сұйық ірімшік (қаймақ та болады);

– Тіс тазартқыш.

1. Бізге үлкен және кіші зәйтүндер қажет. Үлкені пингвин кеудесіне, кішісі басын жасауға. Зәйтүндерді дәндерінен тазартып аламыз.

"Пингвин" тіскебасарын қалай дайындауға болады?

2. Тазартылған сәбізді дөңгелектеп кесеміз де (18 дана), дөңгелектің бір жерін үшбұрыштап тағы кесеміз. Бұлар пингвиннің аяғы болады. Кесіп алынған үшбұрыштарды да тастаманың, олар кішкене тұмсық жасауға керек.

"Пингвин" тіскебасарын қалай дайындауға болады?

3. Сұйық ірімшіктің кез келген түрін алыңыз.

"Пингвин" тіскебасарын қалай дайындауға болады?

4. Үлкен зәйтүннің бір жақ бетін ақырындап кесеміз. Зәйтүн қатты ашылыр кетпеуін қадағалау керек, әйтпесе ішіне салынған ірімшік түсіп қалады.

"Пингвин" тіскебасарын қалай дайындауға болады?

5. Кесілген үлкен зәйтүннің ішіне сұйық ірімшікті саламыз.

"Пингвин" тіскебасарын қалай дайындауға болады?

6. Ішіне ірімшік салынған үлкен зәйтүнді тіс тазартқыштың көмегімен сәбізге қатырамыз. Бір-бірінен ажырап кетеді деп, абыржымаған дұрыс. Сәбізге нықтап орнатылса болғаны.

"Пингвин" тіскебасарын қалай дайындауға болады?

7. Одан кейін кішкентай зәйтүнге саңылау қалдырамыз.

"Пингвин" тіскебасарын қалай дайындауға болады?

8. Сол саңылауларға сәбізден кесіп алған үшбұрыш бөліктерді саламыз. Тұмсық дайын.

"Пингвин" тіскебасарын қалай дайындауға болады?

9. Кішкентай зәйтүнді тіс тазартқышқа орнатамыз. Пингвин алдымызда.

"Пингвин" тіскебасарын қалай дайындауға болады?

10. Осындай пингвиндердің біраз данасын жасап алып, дастархан көркін келтіруге болады. Мысалы, ақ ірімшіктіен айсберг жасап, айналасына пингвиндер қойсақ, өте әдемі болады.

"Пингвин" тіскебасарын қалай дайындауға болады?

Астарыңыз дәмді болсын!

Киім стилі адам жасына байланысты ма?

2012-06-15 by Aikarakoz

Жас ұлғайған сайын әйелдер қауымының киімге ғана емес, өмірге де кзқарасы өзгере береді. Өмірдегі бағалы дүниелер мен қадірлейтін қасиеттерді түсіне бастайды. Сәннің артынан қууы да басылады. Тіпті 30-дан асқан кейбір әйелдер талғамсыз киіне бастайды екен.

Адамдардың жасына қарай киінуі де өзгереді.

14-20 жас аралығы

Өмірде өз ойын, өз стилін іздейтін уақыт. Бұл жаста өзіне ұнағанын киіп, кез келген стилмен екінші бір стилдегі киімді «құрастырып» кие береді. Сәнді трендтердің көрінісін бір киінгенде көрсеткісі келеді. «Сәнге айналған» алқаны мойнына асып алып, аяғына ашық түсті не тізеге дейін шұлық киюі де мүмкін.

Киім стилі адам жасына байланысты ма?

20-25 жас аралығы

Бұл жаста өзіндік бағытты тауып не әлі де жетілу кезеңінде болады. Көптеген қыздар классикалық костюмдер киіп, өз жасынан әлдеқайда үлкен кқрінуі мүмкін. Жерге дейін төгіліп тұратын ұзындықтан тым қысқа белдемшелердің барлық түрін кие береді. Дәл осы жас аралығындағы қыздар сапалы косметика, киім мен ароматтарды тани бастайды. Сәнде болып жатқан әлемдік жаңалықтардан да хабардар болып жүреді. Әркімнің киіну стилі әр түрлі болады.

Киім стилі адам жасына байланысты ма?

25-30 жас аралығы

Ақыл тоқтата бастаған жас. Бұл жастағылар шашын күнде бұйралап, қызғылт түсті барынша аз қолдануға тырысады. Қыздар жас келіншек болады. Әйелге тән нәзіктік орнап, арзан әшекейлердің орнын бағалы алтын, гаухарлар басады. Алдында айшықталған мақсаттары – отбасылық өмір, карьера мақсат болады. Бұл жастағы киіну стилі классикалық үлгіде болады.

Киім стилі адам жасына байланысты ма?

30-40 жас аралығы

Ақыл тоқтатқан әйел, ана. Өз мүсінінің кемшіліктерін жақсы біледі, соған қарай киім таңдай алады. Киімдері түгелдей классикалық үлгіде болады және романтизмнен де біраз белгілер қосылады. Сапаға қатты мән беріп, тек сапалы киім, сапалы аяқ киім, сапалы әшекейді таңдайды.

Киім стилі адам жасына байланысты ма?

40-50 жас аралығы

Бұл жаста әйел уақыттың тез өтіп жатқанын байқып, жас күнін жиі аңсайды. Шашын бұрынғысынша жайып жүрмей, иықтан түсірмей, қысқа етіп кеседі. Биік аяқ киім кигеннен гөрі жайлысын таңдағанды жөн көреді. Әшекейден қымбат көрінетін, үлкен тастармен көмкерілгенін тағады. Боянуы бұрынғыдай көзге ұрып тұратындай емес, білінер-білінбес боп өзгереді. Киімдерінің түсі күңгірт түске ауыса бастайды. Өз жасының киімі қалай болу керек екенін, үлгі көрсету керек екенін анық біледі.

Киім стилі адам жасына байланысты ма?

Өмірге деген сүйіспеншілігіңіз өзгермесін!

Суреттер: beauty.violet-lady.ru

Қыз тәрбиелі болса, келін өнегелі болады

2012-06-15 by Aikarakoz

Өзге ұлттың қыз балаларын қайдам, біздің қазақтың қыздарының құлағын тесіп, сырға салу міндетті сияқты көрінеді. Құлағында сыңғырлаған сырғасы бар қазақ қыздары ерекше сұлу, ерекше әдемі. Сырға таққан қыздарға ақындар өлең арнап, сазгерлер сұлу ән шығарған. Сырғалы сұлуларын әнге қосып жүрген әншілер қаншама! Ал біз осы қарапайым өмірде қыздың құлағын не үшін тесетініне үңіліп көрдік пе? Жалпы, қазақ қыздарының құлағын қай жаста тескен? Құлақ тесіп, сырға салып қоюдың не мәні бар?

Құлақ тесуде де тәрбие жатыр

Қазақта қыз баланың өміріндегі айтулы күн – құлағын тесу. Тоғыз жасты балиғатқа толған кез деп айтады екен, ал жеті – қазақ үшін қасиетті санның бірі. Қыздың құлағын көп жағдайда тек жеті жасынан бастап тескен. Тұлымшағы желбіреген кішкентай қыз жеті жасқа дейін қуыршақ ойнаған болса, құлағы тесілгеннен кейін оның мінез-құлқы бірден өзгереді. Осыдан бастап «сен енді сырғалы қыз болдың», «сырға таққан соң қыз санатына қосылдың, енді саған қуыршақ ойнау жараспайды» деп оның құлағына жайлап сіңіре береді. Бұдан былай ол қуыршақтың орнынан қолына кесте алады. Ою оюды үйренеді. Ол ендігі жерде жеңгелерінің қазан-ошақ жақта істеп жүрген істерін көретін болады. Құрт қайнатып, ірімшік жасап жатқан апаларына көмектесіп, мән-жайын білмекке ұмтылады. Қыз баланың құлағын тек сәндік үшін, әдемілікке бола теспейді. Бұл да – тәрбиенің бір түрі. Мұны қыз баланың ертеңгі күні келін болуға дайындаудың алғашқы баспалдағы деп айтуға болады. Бұл – қыз баланы ісмерлікке, шеберлікке үйретудің басы. Ол біртіндеп үйдің шаруасына араласа бастайды. Ұл баланы сүндетке отырғызған сияқты, қыздың құлағын тесу де – бірдей, ата-анаға парыз болып саналады. Жеті жастан бастап құлақ тескеннің белгілі бір заңдылығы бар. Ол осы күнді іштей асыға күтеді. Өйткені құлағын тескен соң қыз баланың мінез-құлқынан бастап, киетін киіміне дейін өзгереді. Қызға камзол мен әдемі етекті көйлекті құлағын тескен соң кигізетін болған. Осыдан соң-ақ ол өзін үлкен сезінеді, өзінің өміріне қажетті тірліктердің барлығын үйренуге тырысады. Саналы түрде соған бейімделеді, білмекке ұмтылады. Болашақ өмірге дайындықты осылай біртіндеп бастайды. Сол себепті де қыздардың құлағын тесерде абай болған жөн. «Салақтан олақ жаман» деген, қыз баланың салақ болуы, олақ болуы өзіне ғана емес, ата-анасы, қала берді ауыл-аймағына сын. Ондайды «өнеге көрмеген» дейді. Мұндайда, ең алдымен, ата-ананы кінәлайды. «Қызға қырық үйден тыйым» қыз баланың құлағын тесіп, сырға салғанынан басталады. Ол – «отырса – опақ, тұрса сопақ» етіп, тірсектен қағу деген емес, қыз – қырық үйден, қала берді қара күңнен де бір өнеге, бір үлгілі нәрсе үйрену деген сөз. Осыған дейін тұлымшағы желбіреп жүргенде оны баласынып ешкім елемеуі мүмкін. Ал құлағын тескен соң, үстіне көйлек-камзол кигізіп, шашын өріп қойғаннан кейін оны қыз болды деп есептеп, үлкендер жағы әрқайсысы өзінің бір өнегесін үйретуге тырысады.

Зейнеп АХМЕТОВА

Сурет: favim.ru

Қазақтың тектілігі жылқымен де байланысты

2012-06-06 by Aikarakoz

Бұрынырақта үлкендердің қадағалауымен, бақылауымен балалар арасында тайжарыс жиі өткізілген. Кез келген бала өз тайының бәрінен озып келетінін қалайды ғой, сол себепті тайды да соған бейімдеп баптаған. Ары қарай құнан жарыс, дөнен жарыстар болады. Бұл аралықта бала да есейеді, аты да балаға әбден үйренеді. Баланың шабандоз болып өсуінің себебі де осында. Қазақтың кез келген баласының ат құлағында ойнайтыны бала жасынан атқұмар болғандығында жатыр. Кез келген қазақ баласы аударыспақ, теңге алу сияқты ұлттық ойындарға еш жүрексінбей қойып кеткен. Көкпар тартқан, қыз қууға шыққан, бәйгеге шапқан қазақ баласының қанында жылқыға тән мінез, сұлулыққа құштарлық, қазақы болмыс осылай қалыптасады. Жылқы – текті, қасиетті мал. Шөпті таңдап жейді, судың тұнығын, тазасын ішеді. Жылқы арқылы баланың эстетикалық сезімі оянады. Желмен жарысып шапқан кезде балада ақындық, шешендік, жыраулық сезімдер туады, шабыт қысады. Ат үстінде өскен бала ірі әрі мәрт болған. Өмірін ат үстінде өткізген біздің халықтың дені де сау, тіпті үнемі қозғалыста жүріп, қан тарқататындықтан біздің қазақ қан қысымы дегенді білмеген. Бір қызығы, мыңғырған малы бар бай баласының өзі атқа мініп, жылқы баққан. Байдың баласы бола тұра қой, сиыр бақпағанмен, жылқышыларға еріп жылқы қараған. Ат үстінде өскен қазақтың ер-азаматы биіктікті, кеңдікті бағалай білген. Көңілі өр болған, желдей ескен ақ көңіл жомарт болған. Осы қасиеттердің барлығы қазақтың қанына жылқының тектілігімен қоса келген. Қазіргі темір тұлпар мінген қазақ баласында мұндай кесек мінез бен жомарттықтан гөрі менмендік, паңдық, өзгені көзге ілмейтін өркөкіректік басым. Өйткені темір – жансыз. Жансыз нәрсе адамның бойындағы шынайы қасиеттерді жұтып қояды. Әрине, машина мінген қазақтың бәрі бірдей деуден аулақпын. Бірақ жылқы мен темірді салыстырсақ, ұл баланың ер-азамат болып қалыптасуына жылқы малының әсері мол болғанын байқаймыз. Өкініштісі, бүгінде біз аттан ажырап қалдық. Қазіргі кездің өзінде байқасаңыздар, атбегілер мен жылқы баптайтындардың мінезі мүлде басқа. Олар – майда-шүйдеге көңіл бөлмейтін, жақсылық жасағысы келіп тұратын кесек мінезді, сөзге шешен адамдар. Ашамайға мінген кіп-кішкентай баланың көңілінің өсіп, өзгелерден ерекшеленіп, өзгеше сезімге бөленетіні де сондықтан.

Қазақтың қыздары да шабандоз болған, кішкентайынан атқа мініп үйренген. Ұл балалардай дабырайтып шашу шашып, ашамайға мінгізбегенмен, қыз балаға да лайықталып ашамай ер жасалған. Қыздарды атқа мінгізуге тек ағалары үйрететін болған. Жаугершілік заманда әкелерімен, ағаларымен бірге жауға шапқан, соғыс кезінде олардың оққағарындай болып жүрген қазақтың қыздары жайлы тарихтан да белгілі. «Қыз қууда» небір жігіттерді қамшымен осып түсетін қыздардың барлығы да атқа мініп өскен, яғни оларға ағалары атқа мінуді кішкентайынан-ақ үйреткен. Қыздардың да сәнімен айшықталған, күмістеліп жасалған өз ер-тұрмандары болған. Бұрынырақта тіпті кейбір ауқаттылар қызын ұзатқанда берген ер-тұрманының өзі әкелінген қалыңмал құнынан асып түскен екен…

Зейнеп АХМЕТОВА

Сурет: uh.ru

Тісті қалай ағартуға болады?

2012-06-02 by Aikarakoz

Үйде тісті қалай ағартуға болатынын білесіз бе? Әркімнің тіс дәрігеріне барып, тісін ағартуға шамасы келе бермейді. Арнайы мамандарға тісті ағартқаннан кейін де 1-3 жыл ішінде тістің реңі өзгере бастайды. Сондықтан стоматологтар қайталама курстардан өтуді ұсынады. Бірақ, үй жағдайында да тістеріңізді ағартып алуға болады.

Тіс түсінің өзгеруіне не себеп болады?

Құрамында бояғыш заттар бар тағамдар (мысалы кофе, шай) қолдану;
Темекі шегу;
Жүйелі аурулар (флюороз);
Бір тістің зақымданып, тіс тамырларын емдеудегі асқынулар.

Үй жағдайында тісті тазарту:

Кәдімгі ас содасы тісті ағартатын құрал ретінде халық емінде кең таралған. Тіс жуатын щеткаңызды ас содасының ерітіндісіне батырып, тісіңізді ысқылайсыз. Тісіңіз демде әппақ болып шыға келеді. Алайда ас содасының үйкелуінен қызық иек ауырып қалады. Өйткені, ас содасы тіс эмалінің жоғарғы қабатын сыдырып алады. Егер тісіңізді ас содасымен айына бір реттен көп жусаңыз, тісіңіздің эмалін тез құртып аласыз. Тісіңіз ыстыққа да, суыққа да тез әсер алып, сезімтал болып қалады.

Тісті ағартушы тіс пасталары да ас содасы сияқты, құрамында тістің түсіне әсер ететін ферменттер мен абразивтер бар. Мұндай тіс пасталарын көп қолдануға болмайды. Өйткені, эмалдың сезімталдығы арта береді. Тіс пасталары жақсы болғанмен, күткен нәтиже болмайды.

Сутек тотығы (перекись водорода) – арзан әрі тиімді құрал. Оны қолданғанда қызыл иек ашып, бір түрлі әсерлер болуы мүмкін. Бірақ, нәтижесінде тістеріңіз маржандай әппақ болады. Нәтижеге бірнеше апта өрпей жатып-ақ қол жеткізесіз. Сутек тотығын қолданғанда ол аузыңызға түсіп кетсе, қорықпаңыз, бастысы, жұтпасаңыз болды. Сутек тотығымен тістеріңізді әдеттегідей тазартып, бір минут ішінде аузыңызды шайыңыз. Сосын түкіріп тастап, жылы сумен шайыңыз. Немесе сутек тотығына мақтаны батырып алып, тісіңізді тігінен, көлденеңінен ысқылаңыз.

Құлпынай мен қойбүлдірген (земляника): құлпынай мен басқа да жеміс-жидектердің тісті керемет ағартатынын көп адам біле бермейді. Бұл жеміс-жидектердің құрамында глюкоза мен қышқыл болғандықтан, артынан тісіңізді құрамында фтор бар тіс пастасымен жуыңыз. Жеміс-жидектерді тісіңізге суы шыққанша тигізіп тұруыңызға немесе ысқылауыңызға болады.

Үйде дайындалған тіс пастасы. Тісті үй жағдайында ағартудың ең тиімді жолы – өзіңіз дайындаған тіс пастасы. Ас содасы, сутек тотығы, ас қасық тұз бен кішкене көлемдегі тіс пасын араластырып, әдеттегідей тісіңізді жуып жүріңіз.

aniramia.ru

Сурет: beauty.ua

Көкөніс пен жеміс үнемі пайдалы ма?

2012-06-02 by Aikarakoz

Адам дені сау болуы үшін үнемі көкөністер мен жемістермен қоректеніп отыру керек. Бұл шындығында солай. Ағзаға қажетті дәрумендер, микроэлементтер, ферменттер және сол сияқты пайдалы заттарды осы өнімдер құрамынан таба аламыз.

Бірақ, кейбір көкөністер мен жемістерді мүлде жеуге болмайтын адамдар да бар. Құрамына қарай әр түрлі ауруларда тыйым салынады. Өзіңізге ұнаған жеміс-жидек, көкөністерді дастарханға қоймас бұрын абай болғаныңыз жөн.

Науқастардың анықталған ауруына қарай қандай жеміс-жидек, көкөністерді қолдануға болмайды?

Асқазан жарасы: пияз, сарымсақ, ақжелкек (хрен), ащы қоспалар (бұрыш, келімдәрі), сәбіз, өрік, шабдалы, алхоры, қарақат, жүзім, қауын, цитрустық жемістер, шетен (рябина);

Ащы ішек аурулары: цитрустық жемістер, қарбыз, қауын, жүзім, анар, алхоры, ақжелкек (хрен), сәбіз, бүрген (калина), орамжапырақ шырыны, қымыздық (щавель), шалғам (редиска);

Асқазан-ішек жолдарындағы асқынулар: пияз, сарымсақ, ақжелкек (хрен), ақбас орамжапырақ, тұрып (редька), жүзім, шырғанақ (облепиха);

Іш өту: қарбыз, жүзім, ақбас орамжапырақ, грек жаңғағы, ақжелкек (хрен);

Іш кебу: жүзім, қауын, орамжапырақ;

Өт қабына тас байлану: қызанақ, фасоль, шырғанақ (облепиха);

Бауыр аурулары: пияз, сарымсақ, келімдәрі, тұрып (редька), ақжелкек (хрен), қымыздық (щавель), саумалдық (шпинат);

Панкреатит және энтероколит: цитрустық жемістер, тұрып (редька), шалғам (редиска);

Ұйқы безі аурулары: шырғанақ (облепиха), цитрустық жемістер;

Гипертония: жүзім, сарымсақ;

Жүрек қан тамыры аурулары: пияз, қымыздық (щавель);

Дененің ісінуі: қарбыз, жүзім;

Созылмалы бүйрек аурулары: жүзім, пияз, қызанақ;

Нефрит: пияз, бүлдірген, ақжелкен;

Цистит: жүзім, ақжелкен;

Қант диабеті: шабдалы, қызылша, қара өрік, кептірілген өрік, алхоры, жүзім, асқабақ, өрік.

Деніңіз сау болсын!

Сурет: aniramia.ru

Еріңізді қалай тамақтандырасыз?

2015-12-022012-05-20 by Aikarakoz

Еріңізді қалай тамақтандырасыз?

Дәмді тамақ жегенді қаншалықты ұнатасыз? Ал еркектердің жүрегіне жол тарту асқазан арқылы да екенін білесіз бе? Саусағыңыздан бал тамған азпаз болмасаңыз да, күйеуіңіздің көңілінен шығып, қарны тоятындай тамақ әзірлей білсеңіз, сіз үнемі жұбайыңызға бағалысыз.

Ет. Жәй ғана сөз емес, ЕТ! Ет – еркектердің ең сүйікті тағамы. Егер сіз бешбармақты, қуырдақты жақсы дайындай алсаңыз, қуана беріңіз.

Еркектер неге етті жақсы көреді? Ерлердің жыныстық гормондарының синтезіне ет протеиндері өте қажет. Сондықтан ет – нағыз ерлер тағамы. Оларға сүт тағамдары, балық, көкөністер ет секілді энергия, күш бере алмайды.

Калория. Осы тұсқа келгенде ерлер мен әйелдер бір-біріне мүлде ұқсамайды. Біз, әйелдер аз калориялы, семіздікке алып келмейтін тағамдар жеуге не аз тамақтануға тырыссақ, еркектер – керісінше.

Мөлшер. Ерлер үйде қажетті тағамдардың бәрі толып тұрғанын, күнделікті жасалған тамақтың да тойымды, мол болғанын қалайды. «Менің үйім – тағам толы ыдыс. Ыдысым толы болсын!» Ерлердің осылай ойлайтынын ұмытпағайсыз.

Десерт. Ерлер тәттіге құмар емес деп ойлағанмен, олар балмұздақ пен шоколадтан бас тартпайды.

Бастысы – әртүрлілік. Ерлер төсекте де, дастарханда да әйел ісінің түрлі болғанын қалайды екен.

Күнделікті дайындайтын тамағыңызға өзгеріс енгізу қиын емес:

Күнде 2 тағамды алмастырып жасай бермеңіз. Тамақты бір істегенде өте көп қылып жасамаңыз, оны тауысқанша ашып кетеді де, ысырап болады.
Тіпті күніге салаттың өзін әр түрлі қылып жасауға болады.
Егер жартылай дайын (полуфабрикат) тағамдар алғалы жатсаңыз да, мәзірді түрлендіріңіз: пельменнің орнына фарш салынған бұрыш, сосисканың орнына сардельки, т.с.с алыңыз.
Ең оңайы аптаның әр күніне жасайтын түрлі тамағыңыздың тізімін құрыңыз. Бұл қажетті азық-түлікті анықтағанда да көп көмектеседі.

Егер сіз күйеуіңізді дәмді тағамдармен уақтылы тойдыратын болсаңыз, ол – еріңіздің ғана емес, өзіңіздің де денсаулығыңыздың кепілі. Себебі, дені сау, күшті, ас қорыту жүйесінде ақау жоқ ер – әр әйелдің бақыты. 🙂

Суреттер: mastergraf.net, unassvadba.ru